Bị thao túng tâm lý bởi kịch bản lừa đảo tinh vi, một người mẹ ở Thượng Hải (Trung Quốc) đã rơi vào bẫy lừa đảo, chuyển tổng cộng 80.000 NDT (gần 300 triệu đồng) chỉ trong vòng vài giờ.
Cụ thể, chỉ trong vòng một buổi sáng, bà Lưu - một người mẹ 58 tuổi vốn được bạn bè đánh giá là nhanh nhạy và thận trọng - đã chuyển 80.000 NDT (gần 300 triệu đồng) vào tài khoản của kẻ lừa đảo. Điều đáng nói là bà không hề nghi ngờ cho đến khi mọi chuyện đã quá muộn.
Bà Lưu kể lại, sáng hôm đó, bà nhận được tin nhắn WeChat từ một người bạn cũ cùng cơ quan – người mà bà đã không liên lạc nhiều năm nay – nhờ bình chọn cho cháu nội đang thi hát online. “Chuyện cũng không mất gì, tôi nghĩ giúp được thì giúp, nhất là người quen cũ,” bà nói.
Một lát sau, một “cháu bé” gọi điện đến, giọng lễ phép, xin bà đọc giúp mã xác nhận để hoàn tất bình chọn. Do không quen đọc mã, bà gọi cháu gái của mình ra hỗ trợ. Khi cháu gái đọc xong, bất ngờ nói: “Bà ơi, trên này ghi không được đọc cho ai đấy, có khi bị lừa đấy!”, nhưng bà Lưu cười xòa, “Bạn bà mà, sao lừa được!”
Vài phút sau, tài khoản WeChat dùng để bình chọn của bà bị chiếm đoạt. Những kẻ đứng sau không dừng lại ở đó. Chúng tiếp tục dùng tài khoản của bà Lưu để nhắn tin cho người thân trong gia đình, đặc biệt là con trai và con gái, bằng các tài khoản giả mạo với đầy đủ ảnh đại diện và lịch sử trò chuyện như thật. Tiếp theo, chúng quay ngược lại tiếp cận chính bà, giả làm con trai sinh năm 2002 của bà đang cần chuyển gấp tiền cho một khách hàng quan trọng.
“Chúng năn nỉ liên tục. Khi tôi bảo gọi con gái để hỏi xác nhận, thì ngay lập tức có tài khoản ‘con gái’ nhắn tin, thúc giục tôi chuyển tiền giúp,” bà Lưu kể lại với giọng nghẹn ngào.
Lúc đó, bà chỉ còn 30.000 tệ trong tài khoản. Bà lập tức gọi con rể nhờ rút thêm từ sổ tiết kiệm để chuyển nốt. Người con rể vì tin tưởng mẹ vợ và quen việc chuyển tiền giùm trước đó nên không nghi ngờ gì.
Sau đó, bà Lưu gọi điện trực tiếp cho con trai để xác nhận, thông báo rằng đã chuyển khoản thành công 80.000 NDT. Lúc này con trai bà xác nhận mẹ mình đã bị lừa và tài khoản của bà đã bị khóa, tiền đã chuyển đi, và đầu dây bên kia hoàn toàn im lặng.
Một kịch bản hoàn hảo, được lập trình để đánh vào lòng tin, cảm xúc và sự gấp gáp. “Tôi chưa từng nghĩ có ngày mình lại là nạn nhân,” bà Lưu nói, “Tôi đọc báo, xem tin tức, biết bao vụ lừa đảo rồi. Vậy mà chúng vẫn tìm được cách để khiến mình tin tưởng tuyệt đối”.
Gia đình bà hiện đã trình báo cảnh sát Thượng Hải (Trung Quốc). Tuy nhiên, với việc giao dịch được thực hiện nhanh chóng và tài khoản nhận tiền đã bị rút sạch, khả năng thu hồi là rất thấp.
Theo các chuyên gia an ninh mạng, đây là một dạng lừa đảo rất phổ biến gần đây ở Trung Quốc, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giả giọng nói, dựng lại lịch sử chat, và thậm chí tạo video giả mạo khuôn mặt người thân. Theo đó, mọi người cần xác minh bằng nhiều cách: gọi video trực tiếp, đặt câu hỏi riêng tư, hoặc hỏi thêm người thứ ba.
Gia đình bà Lưu sau cú sốc lớn đã chọn cách an ủi nhau: “Của đi thay người”. Nhưng như bà nói, bài học đắt giá nhất là không bao giờ được đánh giá thấp sự tinh vi của những kẻ lừa đảo thời công nghệ cao.
