Buổi sáng sau một đêm dài, dạ dày gần như trống rỗng. Đây là lúc lớp niêm mạc mỏng manh nhất, dịch vị axit tiết ra nhiều mà không có "lá chắn" bảo vệ từ thức ăn. Chính vì vậy, việc chọn nhầm thực phẩm để ăn lúc bụng đói chẳng khác gì "hành xác" dạ dày. Trớ trêu là có không ít món vốn được coi là tốt cho sức khỏe nhưng lại trở thành cực hại nếu dùng sai thời điểm.
Các bác sĩ tiêu hóa cảnh báo, dưới đây là 6 loại thực phẩm phổ biến nhiều người thường ăn sáng nhưng thực chất lại gây tổn hại nặng nề cho dạ dày:
1. Đồ ăn thừa để tủ lạnh qua đêm
Đồ ăn thừa, nhất là cơm, cháo, thức ăn có thịt hoặc rau nấu sẵn, nếu để nguội rồi cho vào tủ lạnh và ăn lại sáng hôm sau có thể chứa vi khuẩn hoặc độc tố do bảo quản không đúng cách. Một số vi khuẩn tạo bào tử như Bacillus cereus ở cơm để nguội có thể sinh độc tố chịu nhiệt, việc hâm nóng lại không hoàn toàn loại bỏ nguy cơ ngộ độc, và các món thịt tái chế với nitrit có thể sinh nitrosamine khi để lâu.
Ảnh minh họa Ăn những thực phẩm này khi dạ dày trống làm tăng khả năng viêm, đau quặn và tiêu chảy cấp. Ngoài ra còn tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm tăng cao, ăn thường xuyên thực phẩm chế biến lại cũng có thể làm rối loạn hệ vi sinh đường ruột và tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe lâu dài.
2. Cà phê
Uống cà phê khi bụng rỗng kích thích tiết axit dịch vị rất mạnh mà không có thức ăn để trung hòa, khiến lớp niêm mạc dạ dày bị ăn mòn, tạo cảm giác cồn cào, đau rát và dễ dẫn tới viêm loét.
Cà phê còn làm giãn cơ vòng thực quản dưới, tạo điều kiện cho axit trào ngược lên thực quản, gây ợ nóng, cổ họng rát và lâu ngày có thể làm tổn thương thực quản. Chưa kể uống cà phê lúc đói dễ gây tim hồi hộp, lo âu và run tay, đồng thời khuếch đại cảm giác đói giả khiến ăn nhiều hơn sau đó. Nên hãy ăn nhẹ trước khi uống cà phê dù vào thời điểm nào trong ngày.
3. Bánh mì trắng, bánh ngọt
Bánh mì trắng và các loại bánh ngọt thiếu chất xơ, được tiêu hóa rất nhanh, khiến lượng đường huyết tăng đột biến ngay sau ăn. Trên dạ dày rỗng, carbohydrate nhanh phân hủy và kích thích tiết axit mà không có chất xơ hay protein để làm dịu, dẫn tới cảm giác đầy chướng, ợ nóng và khó tiêu.
Ngoài ra các loại nhân kem, bơ hay men giòn trong bánh còn dễ gây kích ứng ở người dạ dày nhạy cảm. Ăn sáng bằng bánh ngọt khiến no giả, nhanh đói lại, tích lũy mỡ bụng và làm giảm chất lượng dinh dưỡng tổng thể trong ngày.
Ảnh minh họa 4. Nước cam và các trái cây có vị chua
Nước cam, bưởi hay dứa chứa nhiều axit hữu cơ, khi đổ vào dạ dày rỗng sẽ cộng hưởng với dịch vị, trực tiếp kích ứng niêm mạc và gây co thắt, đau quặn. Ở người có dạ dày nhạy cảm hoặc nền viêm loét, axit này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng chảy máu và viêm, thậm chí gây buồn nôn và nôn. Nếu ăn dạng trái cây tươi trên dạ dày trống, phản ứng axit còn làm tăng cảm giác khó tiêu và ợ hơi.
Ngoài ra, axit trái cây dễ làm mòn men răng nếu thường xuyên uống lúc đói và có thể khiến đường huyết biến động mạnh ở người nhạy cảm. Bạn nên ăn, uống chúng sau bữa sáng.
5. Ngũ cốc ăn liền nhiều đường, mix trái cây
Ngũ cốc ăn liền dạng giòn hay mix trái cây thường chứa lượng đường rất cao, khi vào dạ dày trống tạo nên một "cú sốc" đường huyết: đường tăng vọt rồi tụt nhanh, đồng thời môi trường đường nhiều có thể kích thích ruột non co bóp bất thường, gây đầy hơi và khó chịu.
Đường và phụ gia trong sản phẩm cũng có thể làm thay đổi cân bằng vi khuẩn ruột khi tiêu thụ thường xuyên vào lúc đói, khiến tiêu hóa rối loạn và dễ bị đau bụng. Thói quen ăn sáng này còn làm tăng nguy cơ tăng cân, kháng insulin và sâu răng do đường liên tục.
6. Sữa, nhất là sữa tươi nguyên chất
Ảnh minh họa Uống sữa tươi khi bụng trống có thể khiến lactose và protein casein tương tác mạnh với axit dạ dày, tạo cảm giác nặng, tức và đầy bụng. Ở người không dung nạp lactose, đường sữa không được tiêu hóa ở ruột non sẽ hút nước vào lòng ruột gây đau bụng, chướng và tiêu chảy. Ngay cả người dung nạp bình thường cũng có thể cảm thấy khó chịu nếu sữa vào dạ dày rỗng do sữa làm thay đổi tốc độ co bóp và bài tiết dịch vị.
Ngoài ra, nhiều người không biết tiêu thụ sữa sai thời điểm làm giảm hiệu quả hấp thu dưỡng chất và dễ gây đầy hơi, khiến sức khỏe tiêu hoá kém hơn. Tốt hơn, hãy ăn nhẹ mà tốt nhất là ăn tinh bột trước khi dùng sữa nhé.
