HIV/AIDS từng được coi là "căn bệnh thế kỷ" với sức tàn phá khủng khiếp, gây ra hàng triệu cái chết trên toàn cầu và để lại nhiều hệ lụy xã hội. Tuy nhiên, nhờ những tiến bộ vượt bậc trong y học và nỗ lực toàn diện của các quốc gia, trong đó có Việt Nam, căn bệnh này dần được kiểm soát. Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận, từ mở rộng điều trị ARV đến xóa bỏ kỳ thị với người nhiễm.
Với quyết tâm chính trị và sự chung tay của cộng đồng, mục tiêu chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030 đang ngày càng đến gần. Ngày 8/9 tại Hà Nội, Báo Sức khỏe & Đời sống phối hợp với Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) chính thức phát động "Giải Báo chí toàn quốc về HIV/AIDS năm 2025".
Ông Hà Minh Đức, Cục trưởng Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) cho biết điều trị phòng chống HIV đã có những bước đột phá, tuy nhiên, vẫn còn những đối tượng có nguy cơ cao. Để hướng tới mục tiêu chấm dứt bệnh AIDS vào năm 2030, Việt Nam cần có công tác truyền thông bài bản để phòng ngừa.
Toàn cảnh buổi lễ phát động (ảnh PV).
PGS.TS Phan Thị Thu Hương, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Y Hà Nội, nguyên Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS, khẳng định sự đồng hành của báo chí chính là minh chứng cho thấy cuộc chiến chống HIV/AIDS chưa bao giờ là cuộc chiến đơn độc.
Bà cho biết Việt Nam từng được Liên hợp quốc ghi nhận là quốc gia đầu tiên ở châu Á – Thái Bình Dương đạt mục tiêu 90-90-90 vào năm 2020: 90% người nhiễm HIV biết tình trạng của mình, 90% được điều trị bằng thuốc ARV và 90% kiểm soát tải lượng virus ở mức thấp.
"Chúng tôi mong có thêm nhiều tác phẩm khắc họa chân thực hình ảnh các cá nhân, tập thể đang ngày đêm nỗ lực trong tuyên truyền, dự phòng, chăm sóc và hỗ trợ người nhiễm HIV. Mỗi tác phẩm sẽ góp phần xóa bỏ kỳ thị, lan tỏa tinh thần nhân văn và trách nhiệm cộng đồng", bà nói.
Hội đồng Giám khảo cam kết làm việc công tâm, dựa trên ba tiêu chí: tác động xã hội, tính chuyên môn – sáng tạo, và giá trị nhân văn. Theo bà Hương, báo chí hiện nay không chỉ dừng lại ở việc phổ biến kiến thức, mà đã đi sâu phản ánh những vấn đề phức tạp hơn như sức khỏe tinh thần, quyền mưu cầu hạnh phúc của người nhiễm HIV, hay các thách thức tài chính và pháp lý đối với các nhóm dễ bị tổn thương.
Ông Trần Tuấn Linh – Tổng Biên tập Báo Sức khỏe & Đời sống – nhấn mạnh Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu quan trọng: giảm số ca nhiễm mới, giảm số ca tử vong liên quan HIV/AIDS, duy trì tỷ lệ nhiễm dưới 0,3% trong cộng đồng. Hiện có hơn 95% bệnh nhân HIV/AIDS được bảo hiểm y tế chi trả, gần 90% người điều trị ARV được quỹ bảo hiểm hỗ trợ, và trên 95% đạt tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế.
Tuy nhiên, ông Linh cảnh báo dịch bệnh vẫn tiềm ẩn, đặc biệt trong các nhóm nguy cơ cao. "Để đạt mục tiêu kết thúc dịch AIDS vào năm 2030, chúng ta cần những cách tiếp cận mới, các giải pháp truyền thông sáng tạo và mạnh mẽ hơn nữa", ông nói.
Theo Ban Tổ chức, "Giải Báo chí toàn quốc về HIV/AIDS năm 2025" hướng đến việc phản ánh sinh động công tác phòng, chống HIV/AIDS trên các lĩnh vực: tuyên truyền, dự phòng, chăm sóc, điều trị và hỗ trợ người nhiễm. Bên cạnh đó, giải cũng tôn vinh những tập thể, cá nhân có nhiều cống hiến, các mô hình sáng tạo và hiệu quả.
Lễ công bố và trao giải Báo chí toàn quốc về HIV/AIDS 2025 dự kiến được tổ chức ngày 1/12/2025, nhân dịp Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS.
Đối tượng dự thi là mọi công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên, đang sinh sống trong và ngoài nước. Các tác phẩm dự thi phải được đăng tải, phát sóng trên các cơ quan thông tấn báo chí trong thời gian từ ngày 10/7/2024 đến hết 20/11/2025.
