Đổi mới 2.0
Theo ông Michael Kokalari - Giám đốc Phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và nghiên cứu thị trường VinaCapital cuộc cải cách toàn diện của Việt Nam (đổi mới 2.0) đang chuyển trạng thái từ “vừa chạy vừa xếp hàng” sang “hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến”.
Việt Nam sẽ phát triển 20 doanh nghiệp quốc gia chủ lực.
Ông Michael Kokalari cho biết, phần lớn các cải cách chính sách tập trung vào 4 trụ cột chính. Cụ thể, Nghị quyết 57 (khoa học và công nghệ), Nghị quyết 59 (hội nhập sâu hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu có giá trị cao), Nghị quyết 66 (xóa bỏ các quy định chồng chéo trước cuối năm 2025 và số hóa một khung pháp lý minh bạch vào năm 2030), Nghị quyết 68 (khu vực tư nhân trở thành thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, với mục tiêu đạt 2 triệu doanh nghiệp và ít nhất 20 tập đoàn chủ lực quốc gia).
“Trong số các nghị quyết đã được ban hành, Nghị quyết 68 thu hút sự quan tâm lớn nhất, trong đó một phần nhờ sự tăng giá cổ phiếu của các doanh nghiệp được cho là hưởng lợi từ các chính sách của Chính phủ. Thị trường kỳ vọng sẽ có nhiều bên hưởng lợi mới xuất hiện khi Chính phủ triển khai chiến lược thúc đẩy tăng trưởng khu vực kinh tế tư nhân thông qua hiện thực hóa Nghị quyết 68”, ông Michael Kokalari nói.
Chiến lược phát triển khu vực tư nhân của Nghị quyết 68 theo hướng hai mũi nhọn, gồm phát triển 20 “doanh nghiệp quốc gia chủ lực” và thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ của các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Đầu tiên, Chính phủ đặt mục tiêu tăng gấp đôi số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam, từ 1 triệu lên 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030, thông qua việc hỗ trợ phát triển khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa và chuyển đổi các hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp.
Thứ hai là chiến lược phát triển 20 doanh nghiệp lớn theo mô hình chaebol, có liên kết sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, mang nhiều điểm tương đồng với chính sách thúc đẩy kinh tế của Hàn Quốc trong thập niên 1970.
Tại Hàn Quốc, các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực ưu tiên được hưởng các ưu đãi như tín dụng ưu đãi từ ngân hàng quốc doanh, miễn giảm thuế, bảo hộ thị trường khỏi cạnh tranh của các công ty nước ngoài, hỗ trợ tiếp cận đối tác chiến lược quốc tế.
Tại Việt Nam, Chính phủ cũng đang từng bước hỗ trợ các doanh nghiệp nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển hạ tầng quốc gia, dù sử dụng những cơ chế hỗ trợ gián tiếp hơn so với cách làm của Hàn Quốc vào những năm 1970.
Nhiều chính sách lớn
Trong năm nay, giải ngân đầu tư công đã tăng hơn 40%. Vào tháng 6, Quốc hội đã thông qua kế hoạch cải cách hệ thống chính quyền địa phương, giảm số lượng tỉnh thành từ 63 xuống còn 34. Việc tinh gọn bộ máy nhà nước có hiệu lực từ 1/7 cho thấy tốc độ cải cách nhanh chóng của Chính phủ.
Nhiều dự án hạng tầng lớn đang được tích cực triển khai.
Trong tháng này, TPHCM triển khai chính sách thí điểm miễn giấy phép xây dựng cho hơn 55.000 dự án nhà ở riêng lẻ, thay vào đó chỉ yêu cầu thông báo xây dựng đơn giản đến chính quyền địa phương. Chính sách này, cùng với các đề xuất sửa đổi Luật Đất đai được ban hành gần đây, hướng tới giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn cung nhà ở, cũng như các vấn đề tồn đọng trong thị trường bất động sản. Ngoài ra, trong tháng 7, một Ủy ban Chỉ đạo Công nghệ đã được thành lập nhằm thúc đẩy phát triển công nghệ trong các lĩnh vực trọng yếu.
“Những biện pháp nêu trên chỉ là một vài ví dụ trong loạt cải cách đã bắt đầu từ năm qua. Các sáng kiến nổi bật khác, gồm dự án Đường sắt cao tốc Bắc - Nam trị giá 67 tỷ USD dự kiến khởi công năm 2027, cùng với nỗ lực do Chính phủ dẫn dắt từ tháng 7 nhằm tái khởi động khoảng 2.900 dự án hạ tầng quy mô lớn đang bị đình trệ. Nhiều biện pháp quan trọng khác cũng đang được triển khai”, ông Michael Kokalari nói.
