Mức phạt 5% là ‘cực kỳ khủng’
Sáng 5/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân .
Liên quan đến xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân , Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, dự thảo luật xác định nguyên tắc xử lý: Tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả mà bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới. Ảnh: QH
Về mức phạt hành chính, do tính chất và hậu quả nghiêm trọng của hành vi vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, nên cần quy định mức phạt cao hơn để bảo đảm tính răn đe đối với các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia hoặc doanh nghiệp công nghệ có doanh thu hàng nghìn tỷ đồng.
Trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm của Liên minh châu Âu và một số quốc gia, dự thảo quy định theo hướng: Đối với hành vi mua, bán dữ liệu cá nhân, có thể phạt đến 10 lần khoản thu có được từ hành vi vi phạm; đối với hành vi vi phạm quy định chuyển dữ liệu cá nhân xuyên biên giới, mức phạt tiền tối đa 5% doanh thu năm liền trước; đối với các hành vi vi phạm khác mức phạt tiền tối đa 3 tỷ đồng.
Dự án luật quy định theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết mức phạt, khung tiền phạt và phương pháp tính khoản thu trái pháp luật.
Cho ý kiến về nội dung này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Trường Giang băn khoăn với quy định "mức phạt tiền tối đa 5% doanh thu" kể trên. Theo ông, với những doanh nghiệp có doanh thu lớn, lên đến hàng nghìn tỷ đồng, với việc áp dụng mức 5% doanh thu sẽ là rất lớn.
Ông Giang cũng đề nghị không nên phạt tiền tối đa 3 tỷ đồng với các hành vi khác, mà nên áp dụng theo quy định về xử lý vi phạm hành chính cho đảm bảo tính đồng bộ, tương thích.
Về việc này, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, các vi phạm liên quan đến dữ liệu cá nhân ảnh hưởng đến quyền riêng tư, nếu chỉ xử phạt hành chính thông thường, khó đảm bảo tính tính răn đe.
Tuy nhiên, ông cũng băn khoăn, với những doanh nghiệp có doanh thu "khủng", lên đến hàng trăm nghìn tỷ mỗi năm, không thể thu với mức 5% được, vì con số đó là "cực kỳ khủng". Hay với doanh nghiệp nước ngoài không có tư cách pháp nhân ở Việt Nam, rồi doanh nghiệp vừa thành lập, năm trước chưa có doanh thu, cũng phải có cơ chế để xử lý.
Phạt nhẹ, doanh nghiệp sẵn sàng nộp phạt
Báo cáo tiếp thu, giải trình sau đó, Thượng tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Bộ Công an , nhấn mạnh, dữ liệu cá nhân với đặc tính gắn liền với con người, gắn liền với quyền nhân thân, riêng tư nên không thể coi là hàng hóa, tài sản thông thường.
Ông khẳng định, đây là loại tài nguyên đặc biệt, tài sản đặc biệt, yêu cầu khai thác sử dụng phải đi đôi với bảo vệ ở mức cao nhất.
Thượng tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Bộ Công an. Ảnh: QH
“Nếu cho phép mua bán dữ liệu cá nhân thì đồng nghĩa với cho phép mua bán quyền con người, quyền định đoạt thông tin cá nhân của người khác. Quan điểm cấm mua bán dữ liệu cá nhân phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định của các nước để bảo vệ dữ liệu cá nhân”, ông Hùng nói.
Thứ trưởng Bộ Công an cũng cho rằng, nhận thức về bảo vệ dữ liệu cá nhân của nhiều tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân hiện nay còn hạn chế. Tầm quan trọng của bảo vệ dữ liệu cá nhân chưa được thực hiện đầy đủ, tạo ra những vùng xám trong việc sử dụng dữ liệu cá nhân .
“Hiện nay, trong các vụ án lừa đảo , chiếm đoạt tài sản quy mô lớn mà Bộ Công an đã triệt phá và đang điều tra thì yếu tố lộ, lọt mua bán dữ liệu cá nhân là nguyên nhân chính để hình thành nên những chợ đen về dữ liệu cá nhân”, ông Hùng thông tin.
Về xử lý vi phạm hành chính, theo ông, do tính chất, hậu quả rất nghiêm trọng của hành vi vi phạm, nên cần quy định mức phạt cao hơn để đảm bảo tính răn đe đối với các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia, hoặc doanh nghiệp có công nghệ cao , doanh thu hàng nghìn tỷ đồng.
"Nếu phạt quá nhẹ, các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp xuyên biên giới sẵn sàng nộp phạt, sẵn sàng vi phạm, để thu lợi nhuận khổng lồ”, ông Hùng nhấn mạnh.
