Nữ tiến sĩ hiếm hoi của làng
Sinh ra giữa vùng cao thôn 1 xã Trà Giang, huyện Bắc Trà My, Quảng Nam cũ (nay là Tp.Đà Nẵng), cô Nguyễn Thị Hồng Sanh (1984) từ nhỏ đã được bố mẹ thắp ngọn lửa đam mê học hành. Là con thứ 2 trong gia đình, cô Sanh cùng 4 anh chị em nỗ lực vượt khó học hành.
"Bố mẹ dành dụm được đồng nào là lo cho các con ăn học hết. Mình chỉ biết thầm thương rồi cố gắng quyết tâm học hành để báo đáp", cô Sanh kể. Sau những giờ phụ việc nhà nơi nương rẫy, cô học trở nhỏ cặm cụi đèn sách.
Buổi học hứng khởi cùng khóa K25 trên giảng đường Đại học Quảng Nam: Giảng viên Hồng Sanh tạo cơ hội để sinh viên tự tin, sáng tạo khi thuyết trình.
Năm 2003, tốt nghiệp THPT, cô Sanh đăng ký và trúng tuyển ngành Ngữ văn - Đại học Sư phạm Đà Nẵng.
Sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Đà Nẵng ngành Ngữ văn, cô Sanh đăng ký học Thạc sĩ tại Đại học Sư phạm Huế năm 2007-2009, rồi nghiên cứu sinh Tiến sĩ Ngôn ngữ học tại Đại học KHXH&NV Tp.HCM. Năm 2011, cô Sanh nhận bằng tiến sĩ và là nữ tiến sĩ hiếm hoi của thôn 1 ngày ấy. Câu chuyện học hành của cô Sanh được xem là tấm gương hiếu học của làng.
Khi công tác ở Trường Đại học Quảng Nam, cô Sanh không chỉ tiếp tục nghiên cứu, có nhiều bài báo khoa học, sáng kiến kinh nghiệm được công nhận mà còn mang đến giảng đường một tinh thần mở: dạy kiến thức nhưng quan trọng hơn là dạy cách học.
Sinh viên của cô kể rằng, mỗi buổi học đều sinh động và đầy thử thách: thảo luận nhóm, phân tích ngôn ngữ qua tình huống đời sống, đặt câu hỏi ngược lại cho giảng viên, thuyết trình có ứng dụng công nghệ… Cô luôn nhắc: “Người học là trung tâm. Mỗi sinh viên rời lớp phải tự tin hơn, tiến bộ hơn và hiểu giá trị của một người làm thầy”.
Cô Sanh đồng hành cùng sinh viên Lào - Trường Đại học Quảng Nam đoạt giải Nhì cuộc thi hùng biện tiếng Việt dành cho người nước ngoài khu vực miền Trung lần thứ I.
ThS. Nguyễn Thanh Tuấn, giảng viên Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng, chia sẻ: “Cô Sanh luôn tận tâm với sinh viên. Những bài học về tinh thần nghiên cứu cô truyền cho tôi vẫn còn nguyên giá trị. Đến nay, tôi vẫn tìm đến cô để tham vấn trong quá trình học tập”.
Ts. Nguyễn Thị Hồng Sanh
Không chỉ truyền đam mê học thuật, cô còn là người truyền cảm hứng khởi nghiệp. Năm 2017, với mong muốn xây dựng môi trường giáo dục yêu thương cho trẻ nhỏ, cô mở nhóm trẻ “Ngôi Nhà Nhỏ” theo hướng Montessori, sử dụng thực phẩm hữu cơ.
Dự án giúp cô được công nhận là dự án khởi nghiệp sáng tạo tỉnh Quảng Nam năm 2019. Năm 2024, cô tiếp tục giành giải Ba với mô hình trồng khoai lang hữu cơ gắn với nông nghiệp sạch.
Dự án khởi nghiệp "Ngôi Nhà Nhỏ", lớp học mầm non hỗ trợ kỹ năng tự lập cho trẻ của cô Sanh.
Trong trường, cô hướng dẫn nhiều nhóm sinh viên tham gia các cuộc thi học thuật và khởi nghiệp, đem về nhiều giải thưởng cấp khoa, cấp trường, cấp tỉnh.
Em Phan Đức Hoàng Thanh, người đạt giải Ba Ý tưởng, dự án khởi nghiệp sáng tạo tỉnh Quảng Nam năm 2025, xúc động nói: “Cô Sanh là người thầy tận tụy nhất em từng gặp. Cô sửa từng lỗi nhỏ, thức khuya luyện thuyết trình cùng em, xin học bổng cho bạn khó khăn… Cô là ngọn đèn soi đường cho em”.
Cô Sanh và Hoàng Thanh nhận giấy khen từ Trường Đại học Quảng Nam qua cuộc thi Tài năng Khởi nghiệp xứ Quảng năm 2025.
Gieo yêu thương giữa đời thường
Gốc rễ tinh thần thiện nguyện của cô Sanh cũng bắt nguồn từ sự giáo dục của gia đình. Thuở nhỏ, cô đã quen hình ảnh cha mẹ chia lúa cho hàng xóm khó khăn mỗi mùa thu hoạch, ba cô hay giúp đỡ bà con trong làng...
Ba cô Sanh cũng là người thường làm thiện nguyện, đã gieo vào cô tình thương người và sẵn lòng giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn.
Từ thời sinh viên, cô đã dạy miễn phí cho cơ sở trẻ mồ côi, hỗ trợ bạn bè nghèo. Khi đã có điều kiện kinh tế, cô dùng phần lớn thu nhập cho các hoạt động hỗ trợ người yếu thế: sinh viên thiếu áo dài ngày khai giảng, sinh viên khó khăn nhập học, những hoàn cảnh cần được trợ cấp sinh hoạt phí...
Trong đó có câu chuyện của Lê Thị Diễm My (sinh viên năm nhất Trường Đại học Quảng Nam). Bà Trịnh Thị Kim Liên, mẹ của My, xúc động nói: "Nhà nghèo, đông con, ở vùng cao Đông Giang này, mưa gió kéo dài là vợ chồng tôi không đi làm thuê được. Tưởng con gái không nhập học được… Nhờ sự hỗ trợ hơn 4 triệu đồng của cô Sanh và nhà trường, con tôi mới đến được giảng đường theo đuổi mơ ước".
Trong các đợt thiên tai, cô Sanh luôn có mặt sớm. Từ vùng ngập sâu Duy Xuyên, Đại Lộc đến các xã miền núi Nam Trà My, Bắc Trà My bị sạt lở, cô đã cùng các nhóm thiện nguyện trao hàng nghìn suất quà trong suốt hơn một thập kỷ. Những chuyến xe chở mì tôm, lương khô, nước uống, áo ấm… đi trong mưa gió đã trở thành hình ảnh quen thuộc về người giảng viên ấy.
Bà Nguỵ Như Thị Bích Trâm, Phó Chủ nhiệm CLB Nữ doanh nhân Đà Nẵng, cho biết: "Cô Sanh khiến chúng tôi luôn tin tưởng. Trong hoạt động của CLB cũng như các chương trình cộng đồng, cô luôn chủ động đồng hành và góp sức: kêu gọi nguồn lực, trực tiếp đi vào vùng khó khăn, nguy hiểm để trao quà tận tay bà con".
Cô Sanh và nhóm thiện nguyện trong các chuyến trao quà cho người dân bị thiệt hại bởi mưa lũ, sạt lở.
