Dưới áp lực ngày càng lớn từ phía Mỹ liên quan đến việc nhập khẩu dầu Nga, Ấn Độ vẫn kiên quyết bảo vệ lợi ích năng lượng của mình. Phát biểu hôm 5/9 trên kênh truyền hình News18, Bộ trưởng Tài chính Ấn Độ Nirmala Sitharaman khẳng định: “Chúng tôi chắc chắn sẽ tiếp tục mua dầu Nga.”
Bộ trưởng Tài chính Ấn Độ Nirmala Sitharaman.
Bà Sitharaman nhấn mạnh rằng năng lượng là khoản chi ngoại tệ lớn nhất trong danh mục nhập khẩu của Ấn Độ, vì thế bất kỳ quyết định nào liên quan đến nguồn cung phải đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu. “Chúng tôi sẽ phải tự quyết định điều gì là phù hợp nhất với mình,” bà nói thêm.
Cùng quan điểm này, các quan chức Ấn Độ trong nhiều tuần gần đây cũng liên tục khẳng định việc tiếp tục mua dầu Nga là quyết định dựa trên kinh tế chứ không mang tính chính trị.
Trong khi đó, giá dầu chiết khấu từ Nga đã giúp nước này tiết kiệm được đến 12 tỷ USD và duy trì ổn định thị trường nội địa - một mục tiêu thiết yếu đối với quốc gia đông dân nhất thế giới.
Trước những chỉ trích từ phía Mỹ, đặc biệt là nhận định của cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro gọi Ấn Độ là “máy rửa dầu cho Điện Kremlin” vì mua dầu Nga giá rẻ và bán nhiên liệu tinh chế cho châu Âu và châu Á, phía Ấn Độ đã lên tiếng phản bác gay gắt.
Bộ trưởng Dầu mỏ Hardeep Singh Puri viết trên tờ The Hindu: “Một số người chỉ trích cho rằng Ấn Độ trở thành nơi ‘rửa dầu’ cho Nga. Điều đó hoàn toàn sai sự thật.”
Ông cho rằng việc Ấn Độ tiếp tục mua dầu Nga không chỉ hợp pháp mà còn giúp ngăn chặn một cú sốc giá toàn cầu có thể đẩy dầu Brent lên 200 USD/thùng. “Chúng tôi không phá vỡ bất kỳ quy chuẩn quốc tế nào. Mà trái lại, chúng tôi đang góp phần ổn định thị trường toàn cầu,” ông nhấn mạnh.
Bất chấp áp lực chính trị, các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ đang có xu hướng tăng mua dầu Nga trong tháng 9, sau khi mức nhập trong tháng 8 sụt giảm. Theo các nhà giao dịch, lý do đến từ việc Nga đang chịu hạn chế trong công suất lọc dầu do các cuộc tấn công của Ukraine, khiến nước này giảm khả năng tinh chế và đẩy mạnh bán thô với mức chiết khấu sâu hơn.
Cùng lúc, giá dầu thế giới đang có xu hướng leo thang trở lại, khiến nguồn cung giá rẻ từ Nga trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết. Nga hiện vẫn là nhà cung cấp dầu thô lớn nhất của Ấn Độ, chiếm hơn 31% tổng lượng nhập khẩu trong tháng 7. Tổng khối lượng dầu nhập từ Nga: khoảng 88 triệu tấn trong năm tài chính 2024–25. Đây là lượng dầu thô từ Nga, chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng nhập khẩu dầu của Ấn Độ, theo Cục Dự trữ Liên bang Ấn Độ (SBI) cùng các báo cáo thương mại chính thứcTheo sau là Iraq (17%) và Saudi Arabia (trên 16%).
Cuộc tranh cãi về dầu Nga diễn ra trong bối cảnh Thủ tướng Narendra Modi đang có các cuộc gặp cấp cao với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại hội nghị thượng đỉnh an ninh tại Trung Quốc. Đây là sự kiện mà Ấn Độ muốn khẳng định vị thế độc lập chiến lược của mình, không lệ thuộc hoàn toàn vào trật tự do Mỹ dẫn đầu.
