Hỏng thận do chủ quan
Bệnh nhân H (51 tuổi, trú tại xã Tiên Lương, tỉnh Phú Thọ) tới Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê (tỉnh Phú Thọ) khám do đau tức mạn sườn phải.
Trước đó, bệnh nhân có tiền sử nhiều lần phẫu thuật lấy sỏi thận phải. Đã một thời gian dài, bệnh nhân chủ quan không tái khám. Thời gian gần đây, bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đau tức vùng mạn sườn phải, kèm khó chịu khi vận động nên mới đi khám.
Tại Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê, sau quá trình khai thác bệnh sử và làm các xét nghiệm cần thiết, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị ứ mủ bể thận phải. Kết quả chụp cắt lớp vi tính cho thấy thận phải đã giãn mỏng, hầu như không còn khả năng ngấm thuốc. Đây là dấu hiệu điển hình cho thấy thận đã mất chức năng.
Bên cạnh đó, bệnh nhân còn có biểu hiện nhiễm khuẩn đường tiết niệu, tiềm ẩn nguy cơ gây nhiễm trùng huyết nếu không được xử trí kịp thời.
Sau khi hội chẩn liên khoa, đội ngũ bác sĩ thống nhất chẩn đoán: Ứ mủ bể thận phải – thận phải mất chức năng hoàn toàn. Bệnh nhân được chỉ định dẫn lưu mủ bể thận ngay lập tức, kết hợp điều trị kháng sinh tích cực để kiểm soát tình trạng nhiễm trùng trước khi tiến hành phẫu thuật.

Phẫu thuật cắt thận cho bệnh nhân (Ảnh: Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê cung cấp).
Khi sức khỏe ổn định và có sự đồng thuận của gia đình bệnh nhân, ê kíp phẫu thuật đã thực hiện cắt bỏ toàn bộ thận phải bị tổn thương.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân hồi phục tốt, sức khỏe ổn định và được xuất viện. Tuy nhiên, việc mất một thận khiến chức năng hệ tiết niệu của bệnh nhân không còn toàn vẹn, đòi hỏi theo dõi lâu dài và tuân thủ các nguyên tắc chăm sóc sức khỏe nghiêm ngặt.
Khuyến cáo từ bác sĩ
Bác sĩ CKII Giang Hoài Đức, Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê là người thực hiện ca phẫu thuật này.
Theo bác sĩ Đức, đối với trường hợp bệnh nhân này, phẫu thuật cắt thận là biện pháp điều trị bắt buộc. Thận phải của bệnh nhân đã không còn khả năng hoạt động, nếu giữ lại sẽ trở thành ổ nhiễm trùng tiềm tàng, nguy hiểm cho tính mạng người bệnh.
Theo bác sĩ Đức có nhiều nguyên nhân khiến thận mất chức năng, bao gồm: giảm tưới máu đến thận (do mất nước, mất máu, suy tim, sốc); ngộ độc do thuốc hoặc hóa chất; nhiễm khuẩn đường tiết niệu nặng; tắc nghẽn đường tiết niệu dẫn đến ứ mủ bể thận (sỏi, u, hẹp niệu quản hoặc khối u ngoài chèn ép); cùng các bệnh lý mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp kéo dài, lupus ban đỏ hệ thống…
Từ trường hợp bệnh nhân H, bác sĩ đặt ra cảnh báo đối với những người từng mắc sỏi thận hoặc đã phẫu thuật lấy sỏi: cần duy trì thói quen khám định kỳ mỗi 3–6 tháng để đánh giá chức năng thận và phát hiện sớm các biến chứng. Việc chủ quan không tái khám là một trong những nguyên nhân khiến nhiều trường hợp rơi vào tình trạng thận bị phá hủy dần mà không biết.
Ngoài ra, người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý, hạn chế muối và thực phẩm giàu oxalat, uống đủ nước và dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Chỉ một chút lơ là cũng có thể dẫn đến hậu quả đáng tiếc là phải cắt bỏ thận.