Ngày 5/7/1975, lá cờ Cape Verde được kéo lên lần đầu tiên tại Sân vận động Varzea ở thủ đô Praia, chính thức tuyên bố nền độc lập của đảo quốc này sau 6 thế kỷ bị đô hộ bởi Bồ Đào Nha.
Đúng 100 ngày sau lễ kỷ niệm 50 năm ngày độc lập, quốc kỳ màu lam với dải ngang đỏ trắng cùng 10 ngôi sao lại tung bay trên chính sân vận động này, nơi hàng ngàn người tập trung để ăn mừng chiến tích lịch sử: lần đầu tiên Cape Verde giành quyền tham dự World Cup. Sau chiến thắng 3-0 trước Eswatini tại Sân vận động Quốc gia cách đó 8 km, với dân số chưa đến 600.000 người, họ trở thành quốc gia nhỏ thứ hai góp mặt tại ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh, sau Iceland vào năm 2018.
Thủ đô Praia nổi tiếng là một thành phố có nhịp sống chậm rãi. Vào thứ Hai, cờ Cape Verde phủ kín ban công, quán bar, cửa sổ nhà hàng và xe ô tô, nhưng bầu không khí vẫn khá yên tĩnh. Cho đến khi trận đấu với Eswatini kết thúc, mọi cảm xúc mới vỡ òa.
Người dân Cape Verde đổ ra đường ăn mừng chiến tích của đội tuyển.
Tắm rửa và thay đồ xong xuôi, các tuyển thủ Cape Verde rời Sân vận động Quốc gia để đến Sân vận động Varzea, hòa cùng đám đông người hâm mộ đã lấp đầy mọi chỗ trống. Trước đó, Chính phủ cho phép người lao động nghỉ buổi chiều thứ Hai để tận hưởng trọn vẹn chiến thắng. Một sân khấu được chuẩn bị trước nhanh chóng trở nên sôi động khi nhiều cầu thủ ca hát và nhảy múa cùng các nghệ sĩ hàng đầu Cape Verde đến tận khuya. Pháo hoa cũng được bắn lên, thắp sáng bầu trời Cape Verde.
Tổng thống Jose Maria Neves ví sự kiện giành quyền dự World Cup như một "nền độc lập mới của Cape Verde", còn Giám đốc Nghi lễ Nhà nước Jose Maria Silva thì nói, "Ngày Độc lập và Ngày diễn ra cuộc bầu cử đầu tiên là hai ngày mang tính biểu tượng, đoàn kết toàn đất nước. Ngày chúng tôi sở hữu tấm vé World Cup có thể coi là khoảnh khắc quyết định thứ ba của chúng tôi".
Chiến tích của đội tuyển Cape Verde, với biệt danh Những chú cá mập xanh, không đến một cách tình cờ. Không có lịch sử lâu đời và chỉ thu lại một số thành công hạn chế trong 47 năm kể từ khi ĐTQG chơi trận đầu tiên, những người Cape Verde đã học hỏi mô hình của những quốc gia khác để nâng cấp đội tuyển. Đó là tìm kiếm và nhập tịch những cầu thủ mang gốc gác Cape Verde từ khắp nơi trên thế giới.
Những chú cá mập xanh đã thành công trong việc đưa Cape Verde tới World Cup.
Quá trình này được nhen nhóm vào khoảng năm 2002, ngay sau thất bại ở lần đầu tham gia vòng loại World Cup. Người khởi xướng là Lito, một tiền đạo di cư sang Bồ Đào Nha từ khi còn nhỏ và có hơn 200 lần ra sân ở giải đấu hàng đầu Bồ Đào Nha.
"Anh ấy là một trong những cầu thủ nhập tịch đầu tiên khoác áo Cape Verde", Inacio Carvalho, phó Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Cape Verde (FCF) cho biết, "Chúng tôi tin tưởng Lito sẽ mở đường cho những cầu thủ gốc Cape Verde khác trở về cống hiến cho đội tuyển".
Cape Verde vốn là một quốc đảo hạn chế tài nguyên và chịu nhiều đợt hạn hán nghiêm trọng. Điều này dẫn đến làn sóng di cư ồ ạt, với nhiều người rời đất nước để tìm kiếm cơ hội việc làm cũng như cải thiện cuộc sống. Ngày nay, nơi tập trung nhiều cộng đồng người Cape Verde di cư là Pháp và Hà Lan. Không ngạc nhiên khi có tới 6 cầu thủ đang khoác áo Những chú cá mập xanh sinh ra tại Hà Lan, bao gồm Dailon Livramento, người ghi nhiều bàn thắng nhất cho đội tại vòng loại World Cup 2026 (4 bàn).
HLV HLV Pedro Leitao Brito ăn mừng sau chiến thắng trước Eswatini.
Hiện tại các cầu thủ nhập tịch đã trở thành những nhân tố chủ chốt mang lại thành công cho Cape Verde. Ở lần triệu tập này, 14/25 cầu thủ thuộc dạng song tịch. Điều đáng nói là người Cape Verde luôn đón nhận các đồng bào sinh sống ở nước ngoài. Quốc đảo với 10 hòn đảo lớn nhỏ nằm ở trung tâm Thái Bình Dương coi cộng đồng di cư là "hòn đảo thứ 11".
Tuy vậy, việc tạo nên bản sắc trong đội tuyển cũng rất quan trọng. HLV Pedro Leitao Brito luôn đề cao vị thế các cầu thủ bản địa như Vozinha và Stopira, những cầu thủ khởi nghiệp tại giải nghiệp dư trên đảo với mức lương ít ỏi. Bây giờ, họ đóng vai trò hướng dẫn và thúc đẩy quá trình hòa nhập của các đồng đội nhập tịch. Họ cũng dạy tiếng Creole, ngôn ngữ quốc gia, để đây trở thành thứ tiếng dùng để giao tiếp duy nhất trong đội.
Cùng với đó, Cape Verde cũng nỗ lực nâng cấp cơ sở hạ tầng và tiến tới chuyên nghiệp hóa bóng đá quốc đảo. Sắp tới, với số tiền 10,5 triệu USD được nhận từ FIFA nhờ tấm vé dự World Cup 2026 hứa hẹn giúp ích rất nhiều, đặc biệt trong công tác tuyển trạch nhằm thu hút thêm nhiều tài năng mang dòng máu Cape Verde. Tham vọng của đất nước nhỏ bé này không dừng lại ở việc đến World Cup một lần.
