Theo ghi nhận của PV Người Đưa Tin từ 15h đến 19h tại chợ Tân Định, chợ Bà Chiểu - những ngôi chợ truyền thống lâu đời với vị trí đắc địa tại trung tâm Tp.HCM, các sạp bán thực phẩm khô, thời trang, bánh kẹo, hoa quả... thưa thớt khách ghé mua.
Khung cảnh thưa thớt khách bên trong chợ Tân Định (quận 1).
Tiểu thương một sạp bánh kẹo, mứt trái cây, “tắt đèn” và dọn sạp trước giờ đóng cửa chợ 2 tiếng.
Bà Hạnh, tiểu thương kinh doanh bánh kẹo tại chợ Tân Định chia sẻ: “Từ đầu tháng Chạp đến nay, sức mua chỉ bằng khoảng 50% so với năm ngoái. Người dân giờ có xu hướng mua sắm tại siêu thị hoặc đặt hàng qua các nền tảng online, khiến chợ truyền thống mất dần lợi thế".
Nhiều chủ sạp đã bày ra bánh kẹo, hạt dưa, mứt,...từ đầu tháng, tuy nhiên lượng tiêu thụ, mua sắm không mấy khả quan.
Cửa hàng trưng bày nhiều áo dài Tết, dù sạp ở ngay mặt tiền đường Hai Bà Trưng đắc địa nhưng vẫn không có bóng dáng khách đến mua.
Các sạp trái cây làm quà Tết cũng chưa nhập về nhiều mẫu mã, giỏ hàng phục vụ dịp Tết. Tiểu thương e ngại vì Tết năm nay đến sớm, lượng tiêu thụ lại chậm.
Ngoài ra, theo nhiều tiểu thương, năm nay chi phí nhập hàng tăng lên, khiến giá bán ra cũng nhỉnh lên so với năm trước. Việc này khiến tiểu thương các chợ truyền thống khó có thể cạnh tranh với các shop bán hàng online hoặc các siêu thị.
Bà Hoa, một tiểu thương kinh doanh trái cây tâm sự: “Năm nay giá hoa quả nhập về đã cao, lại thêm chi phí vận chuyển. Nếu tôi tăng giá bán, khách hàng sẽ quay lưng. Nhưng nếu bán giá thấp, thì không đủ chi phí".
Dễ dàng bắt gặp các kiot trống, dừng hoạt động, các sạp cho thuê trong thời điểm Tết - vốn là thời gian buôn bán náo nhiệt và sôi nổi.
Ngoài vấn đề nội tại, các chợ truyền thống còn phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các siêu thị, trung tâm thương mại và nền tảng thương mại điện tử. Các chương trình khuyến mãi lớn, dịch vụ giao hàng tận nơi và thanh toán không tiền mặt khiến khách hàng dần ưu tiên các kênh mua sắm hiện đại.
Chị Lan Thanh (28 tuổi, nhân viên văn phòng), cho biết: “Tôi thường chọn mua sắm ở siêu thị hoặc trên các ứng dụng thương mại điện tử vì tiện lợi và minh bạch về giá cả, đôi khi không ưng ý có thể dễ dàng trao đổi hoặc trả hàng.
Ngoài ra, mua online giúp tôi tiết kiệm được thời gian hơn khi đi mua, thỉnh thoảng lại nhận được nhiều ưu đãi giảm giá. Đi chợ truyền thống bây giờ hơi bất tiện vì phải trả giá, ra tận nơi để mua và đôi khi còn không rõ nguồn gốc sản phẩm".
Trao đổi với PV, ông Ngô Quyền, chuyên gia Marketing - Kinh tế - Công ty Con Đường Vàng nhận định, đây đã là tình hình chung của các chợ trên khắp cả nước, chứ không chỉ riêng Tp.HCM kể từ sau đại dịch.
Để bám trụ bán được hàng, tôi nghĩ các tiểu thương cần vận dụng các mô hình bán on-off để phù hợp hơn với thời đại bây giờ. Tiểu thương có thể tự livestream, mở giỏ hàng, mở shop bán trên các sản thương mại điện tử. Đối với những mặt hàng tươi sống, có thể rao bán trên các diễn đàn mạng xã hội, các app nội thành như Grab, Be,...
Chợ truyền thống từ lâu là nét đẹp văn hóa không thể thiếu của người dân Tp.HCM mỗi dịp Tết đến xuân về. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế khó khăn và thói quen tiêu dùng thay đổi, việc bảo tồn và phát triển mô hình này đang đặt ra nhiều thách thức.
Tiểu thương tại các chợ cần thay đổi để phù hợp với xu hướng phát triển chung trong thời gian tới. Nhất là đối với những mặt hàng như thời trang, mỹ phẩm, gia dụng, thực phẩm khô, bánh kẹo, sữa v.v...
Mỹ Hậu - Nhã Linh
