Tuy nhiên, việc chỉnh sửa như thế nào để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực đến chính sách, kinh tế đang là vấn đề thu hút sự quan tâm và ý kiến của các cơ quan bộ ngành liên quan, cũng như các đại biểu Quốc hội.
Cần nghiên cứu thận trọng
Dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi được thảo luận sôi nổi trong suốt từ giữa tháng 10 đến nay. Điểm nổi bật là bổ sung ngành nghề ưu đãi, mở rộng địa bàn đầu tư, phân cấp mạnh mẽ thẩm quyền chấp thuận chủ trương cho địa phương, đồng thời rà soát danh mục ngành nghề cấm và có điều kiện.
Về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, dự thảo luật đang có những quan điểm trái chiều về việc bổ sung quy định cấm đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề "kinh doanh thuốc lá điện tử (TLĐT), thuốc lá nung nóng (TLNN)" để thực hiện Nghị quyết 173/2024/QH15 của Quốc hội.
Tại phiên họp thứ 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Đầu tư (thay thế) ngày 17/10, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu kết luận thẩm tra của Ủy ban, đề nghị xem xét loại trừ trường hợp sản xuất để xuất khẩu, hoặc cho các mục đích đặc dụng, bảo hành, phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, y tế, sản xuất dược phẩm, bảo vệ quốc phòng, an ninh…
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi
Đồng quan điểm, Thứ trưởng Bộ Tài chính – bà Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, hiện cũng có nhiều kiến nghị đề nghị xem xét ngoại lệ của việc cấm các sản phẩm này đối với hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu, nghiên cứu y tế, quốc phòng an ninh…
"Chúng tôi cho rằng, quy định cấm nêu trên cần được nghiên cứu thận trọng trên cơ sở tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 173 của Quốc hội. Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Y tế, các bộ ngành có liên quan tiếp tục rà soát báo cáo Chính phủ để hoàn thiện chính sách này đảm bảo khả thi và hiệu quả," bà Ngọc nói.
Trong một góc nhìn khác, mặc dù ủng hộ việc đưa TLĐT, TLNN vào danh mục hàng hóa bị cấm, tuy nhiên đại biểu Trần Việt Anh, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội, đề nghị cơ quan soạn thảo cần đánh giá kỹ tác động (trực tiếp, gián tiếp) của chính sách này đối với các cá nhân, doanh nghiệp tham gia vào chuỗi cung ứng - từ nhập khẩu, phân phối, bán lẻ, sản xuất phụ kiện liên quan đến TLĐT, TLNN để hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh của các đối tượng nêu trên.
Thiếu đánh giá tác động: 20 doanh nghiệp FDI đang mắc kẹt
Tọa đàm "Hoàn thiện hệ thống pháp luật để kiểm soát thuốc lá mới – Từ chính sách đến thực tiễn" do Báo Đại Đoàn Kết tổ chức, đại Bộ Công Thương cho biết, hiện cả nước có khoảng 20 doanh nghiệp đang tham gia vào chuỗi cung ứng thiết bị điện tử của thuốc lá mới, chủ yếu là các doanh nghiệp nước ngoài, trong đó ước tính 214 triệu linh kiện đang "đắp chiếu" để chờ cơ chế giải quyết.
Vấn đề này tiềm ẩn nguy cơ tạo ra tác động lan tỏa lớn đối với môi trường đầu tư, đặc biệt tại các khu vực có doanh nghiệp nước ngoài đầu tư mạnh vào Việt Nam, chẳng hạn như Hàn Quốc. Trong đó, đáng chú ý là Tập đoàn KT&G (Korea Tobacco & Ginseng Corporation) – một trong năm nhà sản xuất thuốc lá lớn nhất thế giới – đã hoãn các hoạt động sản xuất tại nhà máy Việt Nam từ cuối năm 2024 và tạm ngừng kinh doanh một số sản phẩm. Đến tháng 05/2025, KT&G đã rút khỏi Việt Nam và chuyển hoạt động sản xuất các sản phẩm thiết bị TLNN sang Malaysia nhằm bảo đảm chuỗi sản xuất và nguồn cung ổn định cho các thị trường trong và ngoài nước. "Quyết định này xuất phát từ những thay đổi trong chính sách thời gian qua", đại diện KT&G cho biết.
Những vấn đề tồn đọng chưa được giải quyết như trên khiến các bộ ngành và đại biểu cho rằng cần có sự thận trọng trong việc sửa đổi các văn bản luật liên quan.
Không chỉ ách tắc trong việc xử lý cho các doanh nghiệp FDI, việc thực thi Nghị quyết 173 cũng còn có những ý kiến khác biệt khi trong các sản phẩm thuốc lá công nghệ hiện nay có những sản phẩm chứa thuần nguyên liệu thuốc lá tương tự như thuốc lá điếu truyền thống, đặc biệt là loại TLNN nguyên bản (không chứa dung dịch).
Do đó, nếu chiếu theo định nghĩa của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện hành, cũng như định nghĩa từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xác định rõ TLNN là thuốc lá, hiện đang tồn tại sự khập khiễng trong hướng tiếp cận đối với các sản phẩm cùng là thuốc lá hiện nay.
Tại thảo luận về Dự thảo sửa đổi Luật Đầu tư ngày 11/11, Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội (đoàn Bình Định) nhấn mạnh thuốc lá nung nóng là thuốc lá sợi, khác biệt với thuốc lá điện tử (TLĐT).
Các chuyên gia nhận định rằng, nếu những vấn đề này không được cụ thể hóa và hướng dẫn rõ ràng trong quá trình thực thi Nghị quyết 173 cũng như sửa đổi các luật liên quan, sẽ dễ dẫn đến tâm lý hoang mang cho nhà đầu tư và tạo ra sự bất bình đẳng trong chính sách quản lý giữa các sản phẩm thuốc lá.
Thu Minh
Cùng chuyên mục
Mới cập nhật
‘Cú tất tay’ gần 50 tỷ USD với loạt khu đô thị lớn như thành phố của Vingroup
Hằng Du Mục khai quảng cáo kẹo Kera nhưng không kiểm chứng chất lượng
Nghề truyền thống có thể trở thành một động lực kinh tế nếu được nhìn nhận đúng cách
Triệu chứng gây sốc của ung thư tinh hoàn mà rất ít nam giới biết
