Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội vừa có dự thảo tờ trình về việc xây dựng bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ 1/1/2026. Theo đó, Sở đề xuất giá đất ở cao nhất tại Hà Nội thuộc các tuyến đường thuộc quận Hoàn Kiếm (cũ) có mức hơn 702 triệu đồng mỗi m2. Đề xuất tăng cao nhất là các khu vực ngoại thành, với mức tăng từ 16% đến 26%.
Liên quan đến vấn đề đề xuất bảng giá đất tăng, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) cho rằng, đất đai là tư liệu sản xuất đầu vào quan trọng của sản xuất kinh doanh và giá đất là yếu tố trực tiếp cấu thành chi phí giá thành của các sản phẩm thông qua tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng của địa phương và doanh nghiệp, nhà đầu tư cũng như người dân.
Việc giá đất theo Bảng giá đất sẽ tác động đến cơ hội tiếp cận đất đai của các doanh nghiệp, nhà đầu tư, và chi phí đầu vào của doanh nghiệp, giá thành sản phẩm, sức cạnh tranh của doanh nghiệp.
VNREA phân tích cụ thể rằng, việc điều chỉnh tăng mạnh giá đất cũng sẽ tạo áp lực lớn lên chi phí đầu tư công và tiến độ các dự án hạ tầng. Khi chi phí đất đai tăng, các dự án hạ tầng trọng điểm của thành phố có nguy cơ đội vốn, vượt dự toán, gây khó khăn cho cân đối ngân sách.
Đồng thời, quá trình thương thảo, bồi thường kéo dài có thể làm chậm tiến độ thực hiện, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư công và mục tiêu phát triển hạ tầng đồng bộ mà thành phố Hà Nội đang ưu tiên thúc đẩy trong giai đoạn sắp tới.
Bên cạnh đó, giá đất theo Bảng giá đất nếu tăng cao sẽ dẫn đến chi phí giá nhà ở tăng cao, làm giảm sức hấp dẫn đầu tư, đặc biệt là việc đầu tư các dự án bất động sản tại các khu vực ngoại thành. Việc thu hút các dự án đầu tư sẽ làm ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển nhà ở của thành phố tại các khu vực ngoại thành nhằm mục đích giãn dân. Từ đó, nguồn cung nhà ở trên thị trường sẽ tiếp tục giảm, gây khó khăn cho việc ổn định an sinh xã hội trên địa bàn.
Ngoài ra, việc giá đất theo Bảng giá đất tăng cao sẽ gây ra áp lực tài chính đối với người dân và các doanh nghiệp sử dụng đất do các nghĩa vụ tài chính tăng mạnh (tiền thuế sử dụng đất, tiền chuyển mục đích sử dụng đất, các khoản phí, lệ phí liên quan đến đất), đồng thời cũng sẽ làm tăng gánh nặng ngân sách nhà nước khi thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Nếu tăng giá đất cũng sẽ tạo ra một mặt bằng giá thuê nhà tăng theo. Hiện nay, giá thuê nhà ở gần các trường Đại học đã tăng lên khoảng 30%. Như vậy, khả năng thuê ở gần các trường Đại học sẽ tăng giá cho thuê, khó khăn cho sinh viên...
Thời gian qua, Chính phủ, các Bộ, ngành cùng các địa phương đang tìm những giải pháp giảm giá bất động sản trên thị trường. Theo Hiệp hội, việc giá đất và chi phí đầu vào phù hợp sẽ góp phần giảm giá bất động sản, trong đó có nhà ở. Một trong các giải pháp hữu hiệu là giảm chi phí đầu vào cấu thành giá bán bất động sản. Tuy nhiên, việc giá đất tăng sẽ trực tiếp làm tăng giá thành, từ đó ảnh hưởng đến cơ hội tiếp cận nhà ở của người có nhu cầu ở thực. Đối với nhà ở thương mại, nếu tăng giá đất sẽ ảnh hưởng tính khả thi dự án, làm giá nhà tiếp tục tăng...
Hiện nay, thị trường bất động sản đang trong quá trình phục hồi mong manh, nhiều doanh nghiệp phải tái cấu trúc, đang vốn cạn kiệt nếu việc tăng giá đất lúc này có thể tạo thêm "gánh nặng kép" làm chậm quá trình phục hồi của thị trường.
Do đó, VNREA cho rằng, việc xác định giá đất cần nhằm mục tiêu tăng cường cơ hội tiếp cận đất đai, một môi trường sản xuất kinh doanh, kiểm soát biến động giá đất, đặc biệt là giá đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp vì trực tiếp ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư, sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp và phát triển kinh tế Thành phố.
