Google vừa công bố loạt cải tiến bảo mật trên hệ điều hành Android 16, hướng đến việc bảo vệ người dùng khỏi các nguy cơ theo dõi và lừa đảo thông qua trạm phát sóng giả (giả mạo BTS). Một trong những điểm đáng chú ý là hệ thống mới có thể tự động cảnh báo nếu thiết bị đang sử dụng một mạng di động không an toàn hoặc nếu mạng đó yêu cầu thông tin định danh của thiết bị.
Tính năng này nhằm đối phó với các thiết bị giả mạo trạm phát sóng, còn được biết đến với tên gọi thương mại là Stingray - vốn có thể giả làm trạm BTS hợp pháp để đánh lừa smartphone kết nối vào, từ đó thu thập dữ liệu định vị hoặc phát tán tin nhắn lừa đảo. Công nghệ này từng bị phát hiện tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam với hàng chục vụ việc bị Bộ Công an xử lý trong 2 năm qua.
Trạm BTS giả được đặt trong xe hơi để phát tán nội dung lừa đảo
Tuy nhiên, Google lưu ý rằng các tính năng mới này cần phần cứng chuyên biệt và sẽ chỉ có mặt trên các thiết bị Android đời mới, mà điển hình là mẫu Pixel 10 dự kiến ra mắt vào cuối mùa hè năm nay. Với các thiết bị tương thích, người dùng có thể bật cảnh báo mạng để nhận thông báo mỗi khi thiết bị kết nối vào mạng không mã hóa hoặc bị yêu cầu cung cấp định danh như IMEI hay IMSI.
Ngoài ra, Android 16 còn bổ sung chế độ "bảo vệ mạng 2G" , cho phép người dùng chủ động chặn hoàn toàn việc kết nối vào mạng 2G - vốn là nền tảng dễ bị tấn công nhất hiện nay. Đây là tính năng đặc biệt hữu ích trong bối cảnh Việt Nam vẫn đang từng bước tắt sóng 2G và nhiều vụ việc sử dụng BTS giả để phát tán SMS lừa đảo vẫn liên tiếp bị phát hiện.
Theo các chuyên gia an ninh mạng, việc bổ sung lớp cảnh báo và kiểm soát kết nối di động như trên là bước tiến quan trọng trong việc tăng cường bảo vệ người dùng khỏi các rủi ro gián điệp và lừa đảo công nghệ cao. Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả, người dùng cần chủ động cập nhật thiết bị và hệ điều hành, đồng thời nâng cao cảnh giác khi nhận các tin nhắn chứa liên kết bất thường.
