"Át chủ bài" 1.890 nghìn tỷ của Việt Nam
Theo báo cáo "Chỉ số sẵn sàng AI của chính phủ" (Government AI Readiness Index) do Oxford Insights (Anh) thực hiện và công bố đầu năm 2024, trong năm 2023, Việt Nam có điểm trung bình đạt 54,48 điểm, vượt qua Philippines để vươn lên vị trí thứ 5/10 khu vực ASEAN, tăng một bậc so với năm 2022.
So với toàn cầu, Việt Nam đứng thứ 59/193 quốc gia/vùng lãnh thổ, đánh dấu 3 năm liên tiếp vượt qua ngưỡng trung bình của thế giới.
Theo nghiên cứu của Google, tiềm năng từ lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam rất lớn. Nếu được áp dụng rộng rãi, các công cụ AI có thể mang tới lợi ích kinh tế ước tính lên tới 1.890 nghìn tỷ đồng (79,3 tỷ USD) cho các doanh nghiệp vào năm 2030, tương đương gần 12% GDP của Việt Nam vào năm này.
Dự báo của Google nhấn mạnh mục tiêu của Việt Nam trong việc trở thành một trung tâm công nghệ mới ở châu Á, thu hút các doanh nghiệp và công ty khởi nghiệp từ khắp nơi trên thế giới.
Việt Nam đang vươn lên mạnh mẽ trong lĩnh vực AI. Ảnh: innovatureinc.com
Việt Nam hiện đứng thứ 2 trong số 6 quốc gia Đông Nam Á về tiềm năng khởi nghiệp AI. Đáng lưu ý, Việt Nam khuyến khích chia sẻ dữ liệu giữa khu vực công và tư để hỗ trợ đổi mới kinh doanh. Sự cởi mở này, kết hợp với môi trường chính sách thuận lợi và lực lượng lao động lành nghề, khiến Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho các công ty khởi nghiệp AI.
Hiện tại, AI đã trở thành một trong 4 công nghệ chủ chốt thúc đẩy kinh tế số Việt Nam bên cạnh blockchain (chuỗi khối), bigdata (dữ liệu lớn) và IoT (Internet vạn vật).
Chính phủ Việt Nam đang có những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ thông qua Chiến lược quốc gia về AI, hướng tới mục tiêu biến Việt Nam thành trung tâm đổi mới sáng tạo AI vào năm 2030.
3 siêu cường ngỏ ý với Việt Nam
Với sự phát triển nở rộ của hệ sinh thái AI tại Việt Nam, chỉ trong vòng 3 tháng qua, Việt Nam đã nhận được thêm ít nhất 3 đề nghị hợp tác trong lĩnh vực AI từ 3 cường quốc Á-Âu, gồm Nga, Pháp và Hàn Quốc.
Ngày 12/11/2024, trong khuôn khổ hội thảo với chủ đề "Đổi mới sáng tạo trong Trí tuệ nhân tạo: Cơ hội bứt phá cho Việt Nam", Đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet đã bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực AI, đồng thời tuyên bố Pháp có thể giúp Việt Nam đạt mục tiêu lọt top 50 quốc gia toàn cầu có thành tích tốt nhất trong lĩnh vực nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI.
"Pháp có thể giúp Việt Nam đạt được mục tiêu đề ra" - Đại sứ Olivier Brochet nói - "Chúng tôi đã thiết lập một chiến lược quốc gia về AI và đặt mục tiêu đưa Pháp trở thành quốc gia tiên phong trong lĩnh vực này".
10 ngày sau, tại Diễn đàn hợp tác số Việt Nam – Hàn Quốc 2024 với chủ đề "Việt - Hàn: Bạn đồng hành hướng tới thời đại AI" do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức ngày 21/11/2024, Tổng lãnh sự Hàn Quốc tại Việt Nam Jang Ho Seung đã đề nghị tăng cường hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng số cốt lõi, trung tâm dữ liệu, hệ sinh thái công nghệ tương thích AI, xây dựng khuôn khổ pháp lý và thể chế cho lĩnh vực AI.
Mới đây nhất, theo hãng tin Sputnik (Nga), trong chuyến thăm đầu tiên tới Việt Nam ngày 14-15/1/2025, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin nói Nga sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm về an ninh mạng và AI với Việt Nam.
Hiện tại Nga cũng đang đầu tư mạnh vào lĩnh vực này. Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố, công nghệ trí tuệ nhân tạo phải trở thành nguồn lực quan trọng nhất để đạt được các mục tiêu phát triển quốc gia, đảm bảo tăng cường năng lực quốc phòng của đất nước và phát triển chất lượng của nền kinh tế.
Trong chuyến thăm đầu tiên tới Việt Nam từ ngày 14-15/1 vừa qua, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin lần nữa đề nghị chia sẻ kinh nghiệm AI với Việt Nam. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Đáng lưu ý, đây không phải lần đầu tiên Nga đề nghị hỗ trợ Việt Nam phát triển AI. Trước đó, theo Sputnik, tại cuộc hội thảo trực tuyến ngày 28/4/2021 giữa Việt Nam và Liên bang Nga trong lĩnh vực AI, các đại diện đến từ Hội đồng Đối ngoại chính quyền thành phố St. Petersburg đã đề nghị giúp Việt Nam phát triển công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo.
"Nga - với trình độ kỹ sư công nghệ cao, tiềm năng lớn trong nghiên cứu AI và công nghệ thông tin, Big Data, Blockchain, sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực giỏi để phục vụ cho công cuộc chuyển đổi số, phát triển kinh tế số" – Sputnik cho hay.
Cũng theo hãng tin này, Việt Nam có nền kinh tế phát triển nhanh, mạnh mẽ, ổn định và nguồn nhân lực dồi dào. Đặc biệt, với thị trường viễn thông và công nghệ thông tin phát triển đột phá, Việt Nam "đang chứng minh là điểm đến lý tưởng cho các công ty khởi nghiệp lý tưởng cho các doanh nghiệp Nga".
Tháng 4/2023, sau khi Nga tiếp tục đề nghị giúp đỡ, thỏa thuận về việc thành lập trung tâm Trí tuệ Nhân tạo Nga-Việt trên cơ sở Viện Công nghệ Thông tin của Đại học Quốc gia Hà Nội đã được ký kết tại cuộc họp Ủy ban Liên Chính phủ Nga-Việt về Hợp tác Thương mại, Kinh tế, Khoa học và Kỹ thuật tại Hà Nội.
Sberbank - một trong những trung tâm phát triển và ứng dụng AI hàng đầu của Nga, và Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn Đông (FEFU) là 2 đại diện từ phía Nga tham gia Trung tâm Trí tuệ Nhân tạo Nga-Việt.
Trả lời Sputnik, Sberbank lần nữa nhấn mạnh, tập đoàn này "đang tích cực tham gia vào các vấn đề thể thức, giáo dục, điều chỉnh về trí tuệ nhân tạo và các công nghệ liên quan ở cấp quốc gia và sẵn sàng chia sẻ những năng lực này với Việt Nam".
Thêm 2 cái tên tiềm năng
Nhận định về tiềm năng AI của Việt Nam, ông Marc Woo - Giám đốc điều hành Google châu Á Thái Bình Dương phụ trách Việt Nam - cho rằng thế giới đang ở giao lộ của sự thay đổi và Việt Nam có khả năng nắm bắt rất tốt các cơ hội từ sự thay đổi đó. Tương lai của Việt Nam trong lĩnh vực AI "rất hứa hẹn".
Mới đây nhất, ngày 21/1/2025, diễn đàn "AI.X cho kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo" do Trung tâm Cách mạng Công nghiệp 4.0 Việt Nam (C4IR) đồng tổ chức cùng CMC, đã đưa ra sáng kiến đưa Thành phố Hồ Chí Minh trở thành thành phố AI đầu tiên trên thế giới.
Mỹ và Singapore cũng đang quan tâm và tìm cách tiến vào thị trường AI Việt Nam. Ảnh: cryptopolitan.com
Bên cạnh đó, các chuyên gia đồng tình rằng, môi trường khởi nghiệp ở Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực AI, đã có những bước tiến vượt bậc trong vài năm qua.
Yếu tố then chốt nhất để khởi nghiệp phát triển tại Việt Nam là môi trường nuôi dưỡng và hạ tầng thuận lợi, nền kinh tế ổn định, hệ sinh thái phát triển nhanh chóng, cũng như sự hỗ trợ từ các chính sách của nhà nước và các doanh nghiệp lớn.
Ví dụ, đối với các công ty công nghệ số của Hàn Quốc đang khám phá thị trường Việt Nam, giao thông vận tải và chăm sóc sức khỏe là những lĩnh vực đặc biệt hứa hẹn cho các công ty khởi nghiệp do AI thúc đẩy.
Tại tọa đàm "Lĩnh vực AI: Đầu tư và xu hướng thị trường Việt Nam" trong khuôn khổ chương trình Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) đồng tổ chức cùng Amazon Web Services (AWS) vào ngày 22/5 vừa qua, bà Valerie Vũ, Nhà sáng lập Ansible Ventures cho biết, nhiều nhà sáng lập tại các thị trường có hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phát triển như Mỹ và Singapore cũng đang quan tâm và tìm cách tiến vào thị trường Việt Nam.
Những nước này tìm kiếm cơ hội kết nối với các đối tác trong nước, và tin rằng lĩnh vực AI tại Việt Nam có thể được nâng tầm với sự hỗ trợ từ các tập đoàn công nghệ lớn toàn cầu.
Cuối năm 2023, ông Jensen Huang – đồng sáng lập, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Tập đoàn Nvidia (Mỹ) đã tới Việt Nam. Tháng 4/2024, Phó Chủ tịch tập đoàn Nvidia Keith Strier tiếp tục tới Việt Nam trong chuyến thăm kéo dài 5 ngày.
Một "ông lớn" khác là Google cho biết đã đưa ra 40.000 suất học bổng Chứng chỉ nghề nghiệp của Google về AI trên khắp Việt Nam nhằm trang bị cho người lao động những kỹ năng cần thiết để họ có thể phát triển bản thân trong thị trường việc làm về AI.
Đại diện Google nhấn mạnh mong muốn "được hợp tác với các bộ ngành, các cơ quan của Chính phủ Việt Nam để tiếp tục làm việc và phát triển thị trường AI tại Việt Nam".
