Đánh chìm tàu để làm du lịch, có khả thi?

Công ty TNHH Dịch vụ Du lịch Amadive vừa đề xuất đề án đánh chìm tàu Sheng Li tạo một điểm lặn biển cao cấp tại khu vực Côn Đảo (TP HCM). Đề án được gửi tới Sở Du lịch TP HCM, Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các đơn vị liên quan.

Đánh chìm tàu Sheng Li để có thêm sản phẩm lặn biển độc đáo

Theo đề án của Amadive, công ty đề xuất đánh chìm tàu Sheng Li nhằm tạo ra một điểm lặn biển cao cấp và độc đáo tại khu vực biển Côn Đảo. Việc này góp phần giúp thu hút du khách trong và ngoài nước, phát triển mảng du lịch xanh, hướng tới trải nghiệm thiên nhiên tại Côn Đảo.

Cụ thể, điểm lặn xác tàu sẽ là một sản phẩm du lịch khác biệt, thu hút phân khúc khách hàng cao cấp, từ đó tạo thêm dư địa tăng trưởng và tạo việc làm chất lượng hơn cho người dân địa phương. Xác tàu đắm sẽ trở thành một rạn san hô nhân tạo, cung cấp nơi trú ẩn và sinh sản cho nhiều loài sinh vật biển, góp phần tăng cường đa dạng sinh học.

Việc tạo ra một điểm lặn biển hấp dẫn có thể giúp giảm áp lực lên các rạn san hô tự nhiên, giúp chúng phục hồi và phát triển bền vững hơn. "Amadive cam kết thực hiện đề án này theo đúng quy trình và quy định pháp luật, bảo đảm các yếu tố về an toàn hàng hải, bảo vệ môi trường và cảnh quan biển. Chúng tôi đã nghiên cứu kỹ lưỡng các khía cạnh kỹ thuật và kinh tế của dự án, tin tưởng vào tính khả thi cũng như những lợi ích lâu dài mang lại cho Côn Đảo và ngành du lịch Việt Nam" - ông Ngô Tuấn Tú, Giám đốc công ty, nói.

Tàu hàng đông lạnh Sheng Li đã bị bỏ hoang trên biển Côn Đảo khoảng 2 năm trước. Ảnh: LAM GIANG

Doanh nghiệp này cũng mong muốn cơ quan quản lý xem xét chấp thuận đề án và hướng dẫn hoàn thiện các thủ tục pháp lý cần thiết, tạo điều kiện để triển khai, góp phần vào sự phát triển bền vững du lịch biển Côn Đảo.

Về phía cơ quan quản lý, trong văn bản mới nhất gửi Sở Nông nghiệp và Môi trường TP HCM, Sở Du lịch TP HCM cho biết sau khi nghiên cứu, rà soát, cơ quan này về cơ bản thống nhất đề xuất Đề án đánh chìm tàu Sheng Li nhằm tạo ra một điểm lặn biển cao cấp và độc đáo tại khu vực biển Côn Đảo. 

Tuy nhiên, Sở Du lịch đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường khảo sát, kiểm tra, cập nhật, đánh giá và dự báo về địa điểm đánh chìm với diện tích vùng nước đã quy hoạch và khả năng ảnh hưởng của việc đánh chìm tàu và phục vụ du lịch trong thời gian tới. Cần có kế hoạch giám sát, cập nhật chất lượng vùng nước biển, bảo đảm không bị ô nhiễm đến các khu vực xung quanh và khả năng ảnh hưởng đến vùng nước các bãi tắm phục vụ du lịch trên địa bàn Đặc khu Côn Đảo.

Băn khoăn về tính khả thi việc đánh chìm tàu Sheng Li

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Lê Trương Hiền Hòa, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP HCM, bày tỏ quan điểm ủng hộ đề án và nói nếu dự án này được triển khai có thể tạo mô hình phát triển sản phẩm mới độc đáo. "Mô hình đánh chìm tàu để tạo sản phẩm du lịch lặn biển, thu hút khách trong nước và quốc tế thì có nơi trên thế giới đã làm nhưng Việt Nam chưa có. Nếu có thể xây dựng sản phẩm du lịch mới, bền vững cũng cần nghiên cứu" - ông Hiền Hòa nói.

Theo tìm hiểu, mô hình du lịch lặn ngắm tàu đắm không phải sản phẩm mới, nhiều nơi trên thế giới đã triển khai với những con tàu đắm, gắn liền với câu chuyện huyền thoại về con tàu, mang giá trị lịch sử lớn. Chuyên gia du lịch Nguyễn Minh Mẫn cho rằng đề xuất đánh đắm tàu để tạo ra một sản phẩm du lịch mới là một ý tưởng tốt. Tuy nhiên, cần nghiên cứu và đánh giá tính khả thi trước khi đi vào vận hành. 

"Du lịch Việt Nam chỉ mới khai thác tài nguyên và di sản lịch sử, văn hóa, kiến trúc ở trên đất liền, ở các bãi biển, trong khi tài nguyên sông và dưới biển vẫn chưa thực sự có những đầu tư xứng tầm. Do đó, mọi ý tưởng đều là cần thiết để tạo nên những sản phẩm mới, ấn tượng nhưng phải bảo đảm an toàn cho du khách" - ông Mẫn nêu ý kiến.

Theo ông, Việt Nam đang có rất nhiều lợi thế cần được khai thác, thông qua những nhà đầu tư có năng lực đào tạo, khai thác du lịch lặn biển chuyên nghiệp, am hiểu về môi trường biển. Nha Trang (Khánh Hòa) là nơi phát triển rất mạnh du lịch lặn biển, và tiếp theo là ở những vùng biển như Phú Quốc và nay là Côn Đảo. 

"Nếu khai thác đúng hướng, bảo đảm yếu tố an toàn cho du khách và bảo tồn môi trường, đây sẽ là sản phẩm thu hút đông đảo du khách tại Việt Nam và thế giới yêu thích loại hình du lịch lặn biển. Tuy nhiên, du lịch lặn biển là loại hình trải nghiệm có điều kiện, không đơn thuần là nhấn chìm một con tàu vào lòng biển là có thể khai thác du lịch. Cần phải có những đánh giá thực tế về tác động môi trường, trong đó yếu tố dòng chảy là một trong những yếu tố rất quan trọng liên quan đến sự an toàn của du khách" - ông Nguyễn Minh Mẫn nói.

Ở góc nhìn khác, ông Trần Tường Huy, Phó Viện trưởng thường trực Viện Nghiên cứu Du lịch xã hội, cho rằng ý tưởng đánh đắm tàu Sheng Li để tạo sản phẩm du lịch lặn nghe khá hấp dẫn nếu nhìn ở góc độ marketing và trải nghiệm. Nhưng về tính khả thi thì cần xem xét. Bởi, Côn Đảo có hệ sinh vật tự nhiên cần bảo tồn.

Theo ông, cần xác định thương hiệu du lịch Côn Đảo là gì để đồng nhất các sản phẩm dịch vụ. "Về góc độ pháp luật, việc cố ý đánh đắm một con tàu (dù không còn giá trị kinh tế) phải được cấp phép từ Bộ Xây dựng, Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường và chính quyền địa phương. Phải chứng minh rằng việc đánh đắm không gây ô nhiễm (loại bỏ dầu, hóa chất, vật liệu độc hại trước khi chìm). Vị trí chìm phải ngoài tuyến hàng hải chính, không ảnh hưởng đến ngư dân, luồng tàu và được đánh dấu trên hải đồ..." - ông Trần Tường Huy phân tích.