Hơn 22 tỉ đồng phí đỗ ô tô đã được thu về nhưng số chi phí còn lớn hơn thế. Với những điểm đỗ xe "bơ vơ" không người quản lý, những ứng dụng lỗi hẹn..., TP HCM đang đối mặt bài toán nan giải trong việc quản lý và thu phí đỗ ô tô.
Thu không đủ chiTheo Sở Giao thông Công chánh TP HCM, từ năm 2020, Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích Thanh niên xung phong (TNXP) được giao tổ chức trông giữ ô tô có thu phí trên 20 tuyến đường. Đến tháng 10-2024, hoạt động này thu về hơn 22 tỉ đồng, song chi phí cho việc thu phí lại vượt quá số tiền thu được 2,2 tỉ đồng.
Trong thực tế, trên nhiều tuyến đường như An Dương Vương (quận 5), các điểm đỗ ô tô có thu phí thường xuyên kín chỗ, có thời điểm 30-40 chiếc cùng lúc nhưng lại vắng bóng lực lượng TNXP thu phí. Tình trạng tương tự cũng diễn ra trên đường Lê Hồng Phong (quận 5 và 10).
Đáng chú ý, khu vực lòng đường thu phí trên đường An Dương Vương (quận 5) còn bị chiếm dụng bởi các cửa hàng kinh doanh phụ tùng, sửa chữa ô tô. Thậm chí, nhân viên các cửa hàng còn đề nghị xe đang đỗ di chuyển để không ảnh hưởng đến mặt tiền kinh doanh của họ.
Ngày 5-4, có mặt trên đường An Dương Vương, chúng tôi nhận thấy sau 1 giờ đỗ xe, không nhân viên TNXP nào xuất hiện. Tình hình cũng không khác biệt vào buổi chiều cùng ngày.
Tại quận 1, đường Phan Chu Trinh - nơi từng ghi nhận tình trạng thu phí "lụi" - lại xuất hiện các điểm giữ xe máy tự phát lấn chiếm cả khu vực đỗ ô tô thu phí và không có TNXP làm nhiệm vụ. Lực lượng TNXP cũng vắng bóng trên các đường Thủ Khoa Huân, Trương Định (quận 1).
Trong khi đó, tại các tuyến đường Đông Du, Ngô Đức Kế, Hồ Huấn Nghiệp (quận 1) hay Tản Đà (quận 5), việc thu phí diễn ra chậm trễ. Có trường hợp người dân chủ động đỗ xe trên đường Đông Du nhưng mãi sau mới được nhắc nhở thanh toán qua ứng dụng. Sau khi đã thanh toán, họ cũng không thấy nhân viên đến thu thêm tiền đỗ xe quá giờ.
Việc thu phí đỗ ô tô trên đường Hai Bà Trưng, quận 1, TP HCM bằng công nghệ RFID bước đầu cho thấy hiệu quảẢnh: ANH VŨ
Khu vực thu phí đỗ ô tô bằng ví điện tử VETC trên đường Lê Lai, quận 1, TP HCM Ảnh: NGỌC QUÝ
Theo báo cáo về tình hình quản lý và thu phí ô tô tạm thời trên lòng đường năm 2024, đại diện Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích TNXP cho biết dù việc thu phí đã có những chuyển biến tích cực, doanh thu tăng so với giai đoạn đầu triển khai nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức.
Cụ thể, nhiều hộ kinh doanh cản trở việc đỗ ô tô (ở quận 1), chiếm dụng chỗ đỗ hoặc làm nơi sửa chữa xe (quận 5). Tại khu vực trước chung cư Hùng Vương (quận 5), một số người đã ngăn cản việc đặt app đỗ xe từ năm 2023, khiến lực lượng TNXP không thể hoạt động. Tình trạng một số người tự ý thu tiền mặt, gây khó khăn cho việc hướng dẫn khách sử dụng app và việc xe máy chiếm dụng chỗ đỗ ô tô cũng diễn ra phổ biến.
Bên cạnh đó, tình trạng các chành xe, taxi chiếm dụng chỗ đỗ ô tô vẫn tiếp diễn ở các tuyến đường Thủ Khoa Huân, Phan Chu Trinh, Đông Du, Phan Bội Châu, Lê Lai (quận 1), Tản Đà, An Dương Vương, Phạm Hữu Chí (quận 5), Cao Thắng, Lê Hồng Phong, Thành Thái (quận 10)...
Đại diện Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích TNXP cho biết tình trạng xe đỗ không cài đặt app, tài xế không đăng ký hoặc chỉ đăng ký thời gian ngắn hơn thực tế đỗ cũng thường xuyên xảy ra trên các tuyến đường Ngô Đức Kế, Phan Chu Trinh, Huyền Trân Công Chúa, Trương Định (quận 1), Tản Đà, An Dương Vương, Phạm Hữu Chí (quận 5). Ngoài ra, phần mềm My Parking còn nhiều lỗi kỹ thuật, như lỗi thanh toán, định vị, tìm kiếm bãi đỗ, không nhận được OTP hoặc ngân hàng trừ tiền nhưng hệ thống báo thất bại, dẫn đến sự chênh lệch doanh thu.
Nhân viên một cửa hàng kinh doanh trên đường Lê Hồng Phong, quận 5, TP HCM yêu cầu xe đỗ ở đây rời điẢnh: ANH VŨ
Công nghệ RFID hiệu quả
Trong bối cảnh việc thu phí đỗ ô tô bằng ứng dụng My Parking còn nhiều vấn đề khó khăn, tồn tại, Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích TNXP đã triển khai thí điểm phương thức thu phí tự động bằng công nghệ RFID (thông qua ví điện tử VETC) từ ngày 1-1-2025.
Ba tuyến đường Hai Bà Trưng, Lê Lai (quận 1) và Phạm Hữu Chí (quận 5) thí điểm thu phí bằng công nghệ RFID bước đầu cho thấy những tín hiệu tích cực. Tại các tuyến đường này, hệ thống vạch kẻ ô đỗ xe đã được thiết lập rõ ràng, cùng với sự túc trực của lực lượng TNXP và nhân viên VETC để hướng dẫn.
Trên đường Lê Lai, hầu hết trong số khoảng 30 vị trí đỗ xe đều kín chỗ. Khi ô tô di chuyển vào, lực lượng TNXP nhanh chóng sử dụng thiết bị quét thẻ VETC để ghi nhận thông tin xe.
Việc thanh toán phí sẽ diễn ra tự động đối với tài xế đã nâng cấp ví VETC. Trường hợp chưa nâng cấp hoặc sử dụng thẻ ePass, nhân viên VETC sẽ hỗ trợ nâng cấp tại chỗ hoặc cung cấp mã QR để thanh toán nhanh chóng. Theo một TNXP, phương pháp này đơn giản hơn hẳn so với ứng dụng My Parking, cho phép tài xế thanh toán phí mà không cần cài đặt ứng dụng.
Trong khi đó, ghi nhận thực tế trên đường Hai Bà Trưng và Phạm Hữu Chí cho thấy các ô đỗ xe đều có mật độ sử dụng cao. Lực lượng TNXP liên tục thực hiện việc quét thẻ VETC, với mức phí được niêm yết rõ ràng là 25.000 đồng/giờ. (Còn tiếp)
Thiếu sự hỗ trợ
Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích TNXP cho rằng lực lượng TNXP chỉ có nhiệm vụ thu phí, không có quyền xử lý vi phạm mà phải phối hợp với lực lượng chức năng địa phương. Tuy nhiên, sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng còn hạn chế, chủ yếu chỉ dừng lại ở việc nhắc nhở, yêu cầu thanh toán qua app; chưa có biện pháp xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Thống kê cho thấy năm 2024, lực lượng TNXP đã ghi nhận và gửi thông tin về hơn 1.600 trường hợp vi phạm nhưng chỉ nhận được sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng 28 lần.
Bà Nguyễn Thị Ngọc - ngụ quận Bình Thạnh, thường xuyên đỗ xe tại khu vực chợ Bến Thành - đánh giá cao sự tiện lợi và nhanh chóng của phương thức thu phí mới. Bà cho biết không phải mất thời gian nhập thông tin phức tạp như trước. Ông Đào Minh Sơn (ngụ quận 5) cũng cho rằng việc thu phí tự động giúp loại bỏ tình trạng thu không minh bạch hoặc bị gây khó dễ khi đỗ xe đúng quy định.
Trước đó, ứng dụng thu phí My Parking đã vấp phải nhiều phản ánh từ người dùng về các lỗi như: không tìm thấy bãi đỗ, lỗi định vị, đặt chỗ thành công nhưng không có chỗ...