Nhiều người dùng mạng xã hội tại Việt Nam bất ngờ bị khóa tài khoản và không biết cách xử lý, gây ảnh hưởng rất lớn đến công việc và mối quan hệ.
Bị vô hiệu hóa không có lý do cụ thể
Anh Minh Quân - nhân viên văn phòng tại quận 1, TP HCM - cho biết vừa qua, tài khoản mạng xã hội Facebook của anh bất ngờ tự đăng xuất và hiện thông báo bị vô hiệu hóa do "vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng của Facebook" nhưng không nêu lý do cụ thể.
Nền tảng này sau đó yêu cầu anh kháng nghị bằng cách chụp giấy tờ tùy thân như CCCD, chân dung nhiều góc độ. Với mong muốn khôi phục tài khoản đã dùng hơn 5 năm, anh Minh phải mất hơn 15 phút thao tác theo yêu cầu nhưng bất ngờ nhận được thông báo tài khoản của anh bị khóa 180 ngày để chờ xem xét, nếu không vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng sẽ mở lại. "Tôi không biết mình đang vi phạm gì để bị khóa như vậy trong khi tài khoản này đã dùng lâu năm, chủ yếu chia sẻ cuộc sống hằng ngày, công việc, không chỉ trích cá nhân hay đăng hình ảnh bạo lực, nhạy cảm. Tài khoản này liên quan khá nhiều group công việc, mối quan hệ xã hội và các thông tin rất quan trọng khác, khi bị mất sẽ ảnh hưởng rất lớn, đặc biệt là trong những ngày Tết. Facebook nên đối xử công bằng và hỗ trợ người dùng" - anh Quân bức xúc.
Chị Yến Nhi, chủ shop chuyên kinh doanh mặt hàng thời trang trên Facebook tại TP HCM, "khóc ròng" khi tài khoản bán hàng hơn 6 năm mới đây cũng bị khóa không rõ nguyên nhân. Đáng nói là tài khoản bị khóa đang chứa thông tin hơn 100 đơn đặt hàng, gồm quần áo, phụ kiện, túi xách… của nhiều khách quen nên việc không thể truy cập tài khoản này khiến chị gần như điêu đứng, phải lập tài khoản mới livestream và kêu gọi mọi người kết bạn lại, gửi thông tin để giao hàng kịp Tết. "Tôi đã làm đủ mọi cách để kiến nghị nhưng không được, thậm chí nhờ nhiều người trong lĩnh vực am hiểu mạng xã hội nhưng cũng không thể khôi phục, buộc phải tạo tài khoản mới và nhờ khách hàng lên đơn lại. Tôi bị mất hơn 20% khách hàng, trong khi hàng hóa đã nhập về. Hàng thời trang không bán hết dịp Tết, để qua năm dễ lỗi thời và chắc chắn sẽ lỗ" - chị Nhi than thở. Trên nền tảng Facebook, nhiều người dùng khác tiếp tục chia sẻ tình trạng tài khoản bị khóa và đang tìm cách để lấy lại, đồng thời họ cũng "nhờ vả" cộng đồng mạng chia sẻ giúp bài viết để những người quen khác nhìn thấy kết bạn trở lại. Trước đó, Facebook cũng bất ngờ khóa tài khoản của nhiều người nhưng không nêu rõ lý do cụ thể, chỉ thông báo bị khóa do "vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng". Hiện tại, Facebook chưa lên tiếng liên quan vấn đề này.
Không chỉ Facebook, nhiều tài khoản TikTok gần đây - lên đến hàng triệu người theo dõi như P.H., T.H. - cũng bị "bay màu" không rõ nguyên nhân nhưng sau đó đã được bên thứ 3 và nền tảng hỗ trợ khắc phục nên đã lấy lại được kênh và hoạt động bình thường.
Người dùng “khóc ròng” khi tài khoản Facebook bất ngờ bị khóa, nhất là ngay dịp Tết cận kề
Cần tôn trọng người dùng
Ông Lê Hồng Đức, người sáng lập Công ty OneAds Digital, cho biết nhiều tài khoản Facebook "chính chủ" bất ngờ bị khóa không phải là chuyện hiếm, việc này đã từng xảy ra nhiều lần, kể cả những tài khoản có tích xanh.
Theo ông Đức, không phải người dùng nào cũng nắm rõ quy trình xác thực tài khoản Facebook. Nếu ảnh và thông tin trên CCCD gồm họ tên, ngày tháng năm sinh... khác với ảnh đại diện, ảnh bìa, tên tài khoản Facebook thì tài khoản cũng sẽ bị khóa. "Facebook đang quét các tài khoản trên nền tảng nên người dùng phải kiểm tra thông tin cá nhân của mình để tránh bị khóa tài khoản" - đại diện doanh nghiệp này lưu ý. Cũng theo ông Đức, Facebook tại Việt Nam gần như không hỗ trợ người dùng. Nhiều khách hàng của ông bị các Fanpage giả mạo để lừa đảo nhưng hầu như không được nền tảng xử lý, dù cơ quan chức năng đã báo cáo (report) bằng nhiều cách. Ông kiến nghị các cơ quan chức năng cần yêu cầu Facebook thành lập văn phòng đại diện tại Việt Nam để khi xảy ra bất kỳ sự cố nào, người dùng sẽ được hỗ trợ kịp thời.
Ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn An ninh mạng Athena, cũng cho hay cơ quan nhà nước cần yêu cầu Facebook lập văn phòng đại diện để người dân có một kênh hỗ trợ nhanh nhất nếu xảy ra sự cố liên quan tài khoản bị khóa hoặc các vấn đề khác trên nền tảng mà người dân không biết cách xử lý. Theo ông Thắng, nhiều tài khoản Facebook tại Việt Nam sử dụng hàng chục năm bất ngờ bị khóa với lý do mơ hồ "vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng" là thể hiện sự không tôn trọng người dùng. Mặc dù chủ tài khoản đã cung cấp CCCD, xác thực khuôn mặt, xác thực thẻ tín dụng... nhưng vẫn bị khóa tài khoản, không cho kháng cáo, không cho yêu cầu xem xét lại. Đây là một cách ứng xử không công bằng, mặc dù mỗi năm doanh thu trên Facebook lên đến hàng ngàn tỉ đồng từ nguồn dịch vụ quảng cáo. "Chúng tôi sẽ theo đuổi vụ này, yêu cầu Facebook mở lại tài khoản cho những người dùng bị khóa. Cần lên tiếng để yêu cầu Facebook tôn trọng và ứng xử công bằng với người dùng Việt" - ông Thắng nói.
Theo các chuyên gia, khi Facebook có pháp nhân tại Việt Nam, cơ quan quản lý sẽ dễ dàng kiểm soát, hạn chế được tình trạng lừa đảo, tin giả, tin xấu - độc, giúp cải thiện tâm lý người dân, đồng thời sẽ tạo động lực để phát triển bán hàng online và nội dung sạch trên môi trường số.
Cẩn thận dịch vụ khôi phục Facebook
Theo các chuyên gia, việc người dùng bị khóa tài khoản mạng xã hội với lý do mơ hồ sẽ làm gia tăng tình trạng lừa đảo trên mạng do đối tượng xấu lợi dụng sự cố này để quảng cáo các dịch vụ khôi phục tài khoản nhằm chiếm đoạt tiền của người dân thông qua nhiều cách khác nhau, như phí dịch vụ, chiếm đoạt thông tin cá nhân để hack tiền trong tài khoản ngân hàng hoặc tiếp tục lừa đảo người khác… Do đó, người dân cần hết sức tỉnh táo và xác minh rõ người hỗ trợ lấy lại tài khoản có uy tín và đủ chức năng để xử lý hay không.