Thống kê từ Tổng cục Hải quan cho thấy, trong năm 2024, Việt Nam xuất khẩu gần 724.000 tấn hạt điều nhân, thu về 4,34 tỷ USD. So với năm 2023, xuất khẩu điều chỉ tăng 12,4% về lượng nhưng tăng mạnh 19,2% về giá trị.
Đây cũng là kỷ lục xuất khẩu của ngành điều Việt Nam, đồng thời giữ vững vị trí số 1 thế giới trong suốt 18 năm qua khi chiếm trên 80% tổng sản lượng nhân điều xuất khẩu toàn cầu. Năm 2024, ngành điều cũng lấy lại vị thế xuất siêu, thặng dư thương mại đạt 1,12 tỷ USD.
Về thị trường xuất khẩu, Mỹ vẫn là khách hàng lớn nhất. Đáng chú ý, năm 2024 ghi nhận lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ chi tới hơn 1,15 tỷ USD để nhập khẩu gần 192.200 tấn hạt điều của Việt Nam. Theo đó, xuất khẩu hạt điều sang thị trường Mỹ tăng 21,3% về lượng và tăng 30,3% về giá trị so với năm trước đó.
Nhu cầu nhập khẩu hạt điều của các thị trường lớn nhiều khả năng sẽ vẫn có xu hướng tăng trong những năm tới.
Hiện, loại hạt siêu dưỡng chất này của Việt Nam chiếm khoảng 98% trong tổng giá trị nhập khẩu mặt hàng này của thị trường Mỹ. Còn trong tổng kim ngạch xuất khẩu hạt điều của nước ta năm 2024, thị trường Mỹ chiếm gần 26,6%.
Theo Hiệp hội Điều Việt Nam, sở dĩ Việt Nam chiếm lĩnh và duy trì được vị trí số 1 thế giới về xuất khẩu điều nhân là nhờ lĩnh vực chế biến điều thô thành nhân điều xuất khẩu rất phát triển, có tốc độ hiện đại hóa nhanh, máy móc hiện đại đã thay thế cơ bản sức lao động thủ công trong dây chuyền chế biến. Hiện tổng công suất chế biến điều của Việt Nam khoảng 2 triệu tấn/năm và đang liên tục tăng lên với tốc độ nhanh.
Trong khi đó, lĩnh vực chế biến nhân điều thành thực phẩm cũng đã được quan tâm và có sự đầu tư, đã tăng dần tỉ trọng qua các năm. Nhưng nhìn chung, trong chuỗi giá trị hạt điều toàn cầu, Việt Nam chủ yếu vẫn xuất khẩu điều nhân sơ chế giá trị thấp, trong khi nhân điều thành phẩm đến tay người tiêu dùng chưa phát triển, như vậy Việt Nam chỉ chiếm khoảng 30% chuỗi giá trị ngành điều.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tại Việt Nam hiện có hơn 20 tỉnh, thành phố trồng điều, với tổng diện tích lên tới hơn 300.000 ha. Trong đó, Bình Phước là tỉnh trồng nhiều cây điều nhất Việt Nam, với diện tích lên tới hơn 150.000 ha. Nơi đây có điều kiện thổ thưỡng phù hợp, đất màu mỡ… dễ dàng giúp cây điều sinh trưởng, phát triển, cho ra hạt tốt và sản lượng thu hoạch cao.
Hiệp hội Điều Việt Nam nhận định: Nhu cầu nhập khẩu hạt điều của các thị trường lớn nhiều khả năng sẽ vẫn có xu hướng tăng trong những năm tới, tạo dư địa xuất khẩu cho các nhà cung ứng Việt Nam.
Trên thế giới, xu hướng ăn vặt lành mạnh ngày càng tăng, người tiêu dùng chú trọng vào các loại hạt bổ dưỡng và có những thành phần ích lợi cho sức khoẻ. Vì vậy, nhu cầu tiêu thụ hạt điều tăng lên, đã tạo cơ hội để ngành điều Việt Nam bứt tốc.