Giá tôm tăng cao, doanh nghiệp chế biến đối mặt với thách thức

Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), từ giữa tháng 8 đến nay, giá tôm thương phẩm tại Đồng bằng sông Cửu Long đã tăng mạnh. Nguyên nhân chính là do nguồn cung giảm, khi người nuôi hạn chế thả giống trong vụ này và dịch bệnh trên tôm bùng phát ở một số khu vực.

Sản lượng tôm nuôi sụt giảm do thời tiết khắc nghiệt, trong khi chi phí đầu vào tăng cao. Bên cạnh đó, sản lượng tôm nguyên liệu từ các nước sản xuất lớn trên thế giới cũng đối mặt với nhiều thách thức, góp phần gia tăng nhu cầu đối với tôm Việt Nam.

Trong tháng 10, giá tôm nguyên liệu đã tăng đột biến và tiếp tục giữ đà tăng cao trong tháng 11. Năm nay, nguồn cung tôm giảm mạnh, mùa vụ ngắn hơn so với năm ngoái, khiến lượng tồn kho tại các nhà máy sụt giảm. Điều này xuất phát từ sự kết hợp giữa nhu cầu xuất khẩu tăng và nguồn cung nguyên liệu thấp. Để duy trì sản xuất và đáp ứng đơn hàng, các nhà máy chế biến lớn buộc phải tăng giá thu mua.

Đối với các cỡ lớn nhất, giá tôm đã đạt mức cao tương đương đầu năm 2024, trong khi giá tôm sú cỡ nhỏ hơn (40, 50, 60 con/kg) vẫn duy trì ở mức cao từ đầu năm 2023.

Đáng chú ý, giá tôm loại 50 con/kg tại đầm đã tăng mạnh nhất vào tháng 10, với mức tăng 6%. Trước tình trạng khan hiếm tôm cỡ lớn và giá tăng cao, cả nhà máy lẫn thương lái đều chuyển sang tập trung thu mua tôm cỡ nhỏ.

Tính từ tuần thứ 35 đến giữa tháng 11, giá tôm 50 con/kg đã tăng khoảng 30%, đạt mức 155.000 đồng (6,10 USD)/kg – lần đầu tiên chạm ngưỡng 6 USD/kg kể từ cuối năm 2021. Trong khi đó, giá tôm cỡ 100 con/kg thu hoạch tại tỉnh Đồng Tháp dao động ở mức 85.000-90.000 đồng/kg trong tuần kết thúc ngày 14/11, duy trì ổn định so với đầu tháng 10.

Các chuyên gia VASEP cho biết, giá tôm sú ở mọi kích cỡ đều tăng kể từ tuần đầu tháng 10. Đối với các cỡ lớn nhất, giá đã đạt mức cao tương đương đầu năm 2024, trong khi giá tôm sú cỡ nhỏ hơn (40, 50, 60 con/kg) vẫn duy trì ở mức cao từ đầu năm 2023.

Hoạt động thu mua tôm sú nguyên liệu tại các nhà máy chế biến giảm mạnh trong tháng 10 do nguồn cung hạn chế. Tôm cỡ lớn (20 và 30 con/kg) đặc biệt khan hiếm, đẩy giá tăng cao và làm giảm giao dịch. Nhiều thương nhân đã chuyển trọng tâm sang các cỡ nhỏ hơn, như 40-50 con/kg. Kết quả là giá tại trang trại đối với tôm cỡ 40 con tăng mạnh nhất (4%), tiếp theo là 50 con (2%) và 80-100 con (1%). Ngược lại, giá tôm cỡ 20-30 con/kg tại đầm vẫn giữ ổn định.

VASEP cho biết, hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng khi phải thu mua tôm nguyên liệu giá cao, trong khi giá thành phẩm phải cạnh tranh gay gắt với sản phẩm giá rẻ.

VASEP nhận định rằng tình trạng thiếu hụt nguồn cung tôm nguyên liệu sẽ kéo dài đến hết quý I/2025. Trong giai đoạn này, các doanh nghiệp chế biến đối mặt với thách thức lớn khi phải thu mua tôm nguyên liệu giá cao, trong khi giá thành phẩm phải cạnh tranh gay gắt với sản phẩm giá rẻ hơn từ nhiều quốc gia. Điều này khiến hiệu quả kinh doanh bị ảnh hưởng nặng nề.

Do đó, VASEP kỳ vọng thời tiết năm 2025 sẽ thuận lợi hơn, góp phần cải thiện nguồn cung tôm nguyên liệu và giảm áp lực cho ngành nuôi tôm.