Theo kế hoạch, Ả Rập Xê – út đầu tư 100 - 200 tỷ USD xây dựng Thành phố Thẳng, dự án đầu tiên nằm trong NEOM, siêu đô thị tự trị 500 triệu USD bao phủ 25.900 km2 đất ở tỉnh Tabuk của quốc gia này.
Tuy nhiên, siêu dự án lớn nhất thế giới này đã gặp phải sự cố lớn khi ngân sách năm 2024 của dự án chưa được thông qua, Interesting Engineering cho biết. Sau đó, dự án từ 170 km bị cắt xuống còn 2,4 km khi hoàn thành xây dựng vào năm 2030, sức chứa của thành phố cũng giảm còn 300.000 cư dân.
Mới đây, New Atlas cho biết, dự án đã có tiến triển mới đang mừng, các chi tiết mới đã được tiết lộ. Chính quyền địa phương đã cập nhật thông tin về tiến độ xây dựng và công bố danh sách các kiến trúc sư chịu trách nhiệm biến giấc mơ sa mạc này thành hiện thực.
Thực tế, mục tiêu cuối cùng của công trình Thành phố Thẳng là đạt chiều dài 170 km, mặc dù giai đoạn đầu sẽ chỉ có chiều dài 2,4 km. Dù vậy, đây vẫn là một công trình khổng lồ, với chiều cao 500 m và chiều rộng 200 m. Trong giai đoạn này, nó sẽ là nơi sinh sống của khoảng 300.000 người trong một thành phố được điều hòa không khí.
Đơn vị nổi bật nhất được lựa chọn để hiện thực hóa dự án này là công ty Mỹ Gensler, trước đây đã xây dựng Tháp Thượng Hải, tòa nhà cao thứ ba trên thế giới. Gensler được thuê nhờ chuyên môn về quy hoạch đô thị và điều phối thiết kế. Công ty cũng sẽ xử lý các trung tâm giao thông và các khu vực công cộng như công viên và không gian cộng đồng khác.
Trong khi đó, công ty Delugan Meissl Associated Architects của Áo được chỉ định làm nhà thiết kế đô thị, chịu trách nhiệm về ý tưởng tổng thể và lập kế hoạch chi tiết cho giai đoạn đầu. Công ty này cũng hỗ trợ các vấn đề về vi khí hậu và sinh thái, di chuyển và logistics, cũng như tính bền vững.
Cuối cùng, công ty Anh Mott MacDonald tham gia dự án với vai trò kỹ sư hạ tầng đô thị. Đây có lẽ là công việc thách thức nhất trong số ba đơn vị, bởi nó liên quan đến các hệ thống không mấy hào nhoáng nhưng vô cùng quan trọng để một siêu đô thị trong sa mạc vận hành trơn tru, chẳng hạn như hệ thống thoát nước, cấp nước và năng lượng – một nhiệm vụ khó khăn và Ả Rập Xê Út đã thông báo rằng công nghệ AI và giám sát sẽ được sử dụng để đảm bảo hiệu quả.
Hiện tại, công việc đặt các cọc nền của công trình đang tiến triển, với hơn 1.000 trong tổng số hơn 30.000 cọc móng đã được lắp đặt. Công trình Thành phố Thẳng đang sử dụng 1/5 tổng lượng thép được sản xuất trên toàn thế giới khi nó dần hiện diện trong sa mạc. Giai đoạn đầu tiên của dự án dự kiến sẽ được hoàn thành vào năm 2030. Hiện chưa có thông tin về thời gian thực hiện các giai đoạn tiếp theo.
Ở những nơi khác tại Ả Rập Xê Út, nhiều dự án tham vọng khác, cả trong khuôn khổ Neom và ngoài nó, đang được triển khai, bao gồm Treyam, Epicon và Mukaab. Thêm vào đó, dự án Neom đầu tiên đã hoàn thành gần đây là khu nghỉ dưỡng xa hoa trên đảo Sindalah.
Đặc biệt, Thành phố Thẳng sẽ tích hợp hàng loạt công nghệ tiên tiến để hiện thực hóa tầm nhìn về một đô thị thông minh và bền vững . Thành phố sẽ được phủ gương ở mặt ngoài và có sức chứa khoảng hàng trăm nghìn cư dân với công nghệ AI và camera giám sát nhằm theo dõi mọi hoạt động diễn ra từ thu gom rác tới sử dụng nước.
Hàng triệu cảm biến IoT sẽ được lắp đặt khắp thành phố để thu thập dữ liệu liên quan đến môi trường, giao thông, chất lượng không khí, và an ninh. Dữ liệu này sẽ được phân tích để duy trì hiệu quả hoạt động của toàn đô thị và tạo môi trường sống thoải mái, an toàn cho cư dân.
Cùng với đó, thành phố sẽ áp dụng hệ thống giao thông tự động hoàn toàn, tích hợp AI và dữ liệu thời gian thực để điều phối phương tiện công cộng và cá nhân. Người dân có thể đặt phương tiện qua các ứng dụng di động, đảm bảo phương tiện di chuyển hiệu quả và không phát thải.
Hệ thống vận tải siêu nhanh và các phương tiện tự hành đảm bảo không có chuyến đi nào kéo dài hơn 20 phút. Cùng với đó, mọi tiện ích cơ bản nằm trong khoảng cách đi bộ 5 phút. Đặc biệt, toàn bộ thành phố được cung cấp bởi 100% năng lượng tái tạo, với mục tiêu đạt mức phát thải carbon âm, giúp bảo vệ môi trường.